BİRİNCİ BÖLÜM
Görev: Madde 1 – İslam Dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere; Cumhurbaşkanlığına bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştur.3
(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/4 md.) Diyanet İşleri Başkanlığı ve Başkanlığın izin verdiği vakıf, kurum ve kuruluşlar dışında, diğer kurum ve kuruluşlar ile özel ve tüzel kişiler tarafından “Diyanet” kelimesi isim, unvan ve marka olarak kullanılamaz.
Kuruluş: Madde 2 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 18/12/1979 tarihli ve E.:1979/25, K.:1979/46 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/1 md.)
Başkanlık, merkez teşkilatı, taşra teşkilatı ve yurt dışı teşkilatından oluşur. Başkanlık merkez teşkilatı ekli (I) sayılı cetvelde gösterilmiştir.
(Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)
Başkan: Madde 3 – (Değişik: 1/7/2010-6002/2 md.)
Başkanlığın en üst amiri olan Diyanet İşleri Başkanı, Başkanlığı temsil eder. Başkan din hizmetlerinin etkin ve verimli sunulması için gerekli tedbirleri alır. Bu amaçla; kaynakların etkin kullanımını sağlar; hizmetlerin düzenlenmesi, yürütülmesi, koordinasyonu ve denetlenmesi görevlerini yerine getirir; strateji, hedef ve performans kriterlerini belirleyip uygulanmasını temin eder; din hizmetleri ile ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar.
1 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle Araştırma Planlama Koordinasyon Dairesi Başkanlığı kurulması ve bunun görevlerine ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmış olup, yine aynı Kanunun 15 inci maddesiyle; Diyanet İşleri Başkanlığının teşkilat kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 5436 sayılı Kanun ve diğer kanunlar ile verilen görevleri yapmak üzere Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı kurulmuştur. 2 1/7/2010 tarihli ve 6001 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle, bu Kanunun bölüm başlıkları ve alt başlıkları yürürlükten kaldırılmıştır. 3 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Başbakanlığa” ibaresi “Cumhurbaşkanlığına” şeklinde değiştirilmiştir.
Başkan, Başkanlığın görev alanına giren konularda meydana gelen gelişmelere ve ihtiyaçlara göre birimlere görev verir.
(Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)4
Başkan yardımcıları:
Madde 4 – (Değişik: 1/7/2010-6002/3 md.)
Başkanın vereceği görevleri yapmak ve Başkana karşı sorumlu olmak üzere en fazla beş Başkan yardımcısı atanabilir.5
Başkanın bulunmadığı hallerde, Başkanın göstereceği başkan yardımcılarından birisi, Başkanın göstermediği hallerde Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Diyanet İşleri Başkanına vekalet eder.
Din İşleri Yüksek Kurulu:
Madde 5 – (Değişik: 1/7/2010-6002/4 md.)
Din İşleri Yüksek Kurulu, Başkanlığın dini konularda en yüksek karar ve danışma organı olup on altı üyeden oluşur. Diyanet İşleri Başkanı, Aday Tespit Kurulunca en az lisans düzeyinde dini yüksek öğrenim görmüş veya dini ilimlerde temayüz etmiş kişiler arasından belirlenen yirmi dört adaydan on iki, ayrıca ilahiyat fakültesi öğretim üyelerinden dört kişiyi Kurul üyeliğine atanmak üzere tespit eder.
Kurul üyelerinin görev süresi beş yıldır. (Mülga ikinci cümle: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)6 Yeni üye atanıncaya kadar süresi biten üyenin görevi devam eder. Üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olması halinde, Aday Tespit Kurulunca seçilmiş olan adaylar veya ilahiyat fakültesi öğretim üyeleri arasından bulunduğu kontenjana göre, otuz gün içinde yeni üye atanır. Atanan üye, yerine atandığı üyenin görev süresini tamamlar.
Din İşleri Yüksek Kurulu kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla bir başkan ve bir başkan vekili seçer.
Kurul, üye tam sayısının; salt çoğunluğu ile toplanır ve salt çoğunluğu ile karar alır.
Din İşleri Yüksek Kurulunun görevleri şunlardır:
a) İslam dininin temel bilgi kaynaklarını ve metodolojisini, tarihî tecrübesini ve güncel talep ve ihtiyaçları dikkate alarak dinî konularda karar vermek, görüş bildirmek ve dinî soruları cevaplandırmak.
b) Dinî konularda telif, tercüme, inceleme ve araştırmalar yapmak, yaptırmak, ihtiyaç duyduğu konularda inceleme ve araştırma grupları oluşturmak, bu hususta yurt içi veya yurt dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan yararlanmak, gerektiğinde bu alanlarda hizmet satın almak ve sonuçlarını Başkanlığa sunmak.
4 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
5 20/11/2017 tarihli ve 696 sayılı KHK’nin 14 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “üç” ibaresi “beş” şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
6 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu cümlenin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
c) Yurt içinde ve yurt dışında İslam dinine mensup farklı dinî yorum çevrelerini, dinî- sosyal teşekkülleri ve geleneksel dinî-kültürel oluşumları incelemek, değerlendirmek, bu konularda ilmî ve istişari toplantılar, konferanslar düzenlemek ve çalışmalar yapmak.
ç) Yurt içinde ve yurt dışında İslam dini ile ilgili gelişmeleri, dinî, ilmî faaliyetleri, neşriyatı ve dinî propaganda mahiyetindeki çalışmaları takip etmek, bunları değerlendirmek ve sonucu Başkanlığa sunmak.
d) Başkanlıkça incelenmek üzere havale edilen basılı, sesli ve görüntülü eserleri dini bakımdan inceleyerek yayınlanıp yayınlanamayacağına karar vermek.
e) (Mülga: 29/5/2025-7549/1 md.)
f) Din Şûrası düzenlenmesi ile ilgili çalışmaları yürütmek.
g) Başkan tarafından verilen diğer konularda çalışma yapmak ve görüş bildirmek.
ğ) (Ek: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (İptal bent:Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile) (Yeniden Düzenleme: 29/5/2025-7549/1 md.) Resmî kurumlarca incelenmesi talep edilen dinî yayınları incelemek ve mütalaa vermek.
h) (Ek: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (İptal bent:Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile) (Yeniden Düzenleme: 29/5/2025-7549/1 md.) İlgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak namaz vakitleri ile dinî gün ve geceleri tespit ve ilan etmek, bunun için gerekli çalışmaları yürütmek.
ı) (Ek: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (İptal bent:Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile) (Yeniden Düzenleme: 29/5/2025-7549/1 md.) Kur’an-ı Kerim meali veya tercümesi adıyla yapılan yayınları Başkanlık ile diğer kamu kurumları, özel kişi ve kuruluşların talebi üzerine veya resen incelemek ya da incelettirmek.
(Ek fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (İptal fıkra:Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile) (Yeniden Düzenleme: 29/5/2025-7549/1 md.) Beşinci fıkranın (ı) bendine göre yapılacak inceleme sonunda İslam Dininin temel nitelikleri açısından sakıncalı olduğu Kurul tarafından tespit edilen yayınların, Başkanlığın yetkili ve görevli yargı merciine müracaatı üzerine basım ve yayımının durdurulmasına, dağıtılmış olanların toplatılmasına ve imha edilmesine karar verilir. Yayının internet ortamında yapılması halinde, Başkanlığın müracaatı üzerine, yetkili ve görevli yargı merci bu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı verir. Bu kararın bir örneği gereği yapılmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir. Bu kararlara ve Başkanlığın talebinin reddine dair kararlara karşı tefhim veya tebliğden itibaren iki hafta içinde yetkili ve görevli yargı merciine itiraz yoluna gidilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir. Toplatma ve imha, içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarına itiraz edilmiş olması, karara konu yayınların toplatılmasına, içeriğin çıkarılmasına ve erişimin engellenmesine engel teşkil etmez. Toplatma ve imha kararına konu yayınlar, bu karara süresi içinde itiraz edilmediği veya yapılan itiraz reddedildiği takdirde imha edilir.
(İptal yedinci fıkra:Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile) (Yeniden Düzenleme: 29/5/2025-7549/1 md.) Din İşleri Yüksek Kurulunun idari ve mali işleri Kurul Sekreterliğince yürütülür.
Din İşleri Yüksek Kurulunun çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Din İşleri Yüksek Kurulunda, bu maddede sayılan görevlerin yerine getirilmesinde Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı ve Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcısı istihdam edilir. Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcısı olarak atanabilmek için 11 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartlar aranır.
Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcılığı yarışma sınavında iki defa başarısız olanlar bir daha bu sınava katılamazlar.
Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak, yönetmelikte belirtilen yabancı dillerden en az birinden (…)78 Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde belgeye veya buna denk kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan bir belgeye sahip olmak (…)77 kaydıyla, hazırlayacakları tezin kabulünden sonra açılacak mesleki yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Mesleki yeterlik sınavında başarılı olanlar Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı unvanını kazanırlar.
Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanlığı mesleki yeterlik sınavında iki defa başarısız olanlar ile sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar.
Din İşleri Yüksek Kurulu uzman yardımcılığı yarışma ve yeterlik sınavlarının şekil ve uygulama esasları ile Din İşleri Yüksek Kurulu uzman ve uzman yardımcılarının çalışma usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu:9
Madde 6 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/5 md.)
(Değişik birinci cümle: 29/5/2025-7549/2 md.) Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu, bir başkan ile on iki üyeden oluşur. Kurul (…)10 üyelerinin görev süreleri beş yıldır. Süresi sona erenler yeniden atanabilir.10
Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu Başkan ve üyelerinde aşağıdaki nitelikler aranır:
a) Başkanlıkta en az üç yıl görev yapmış olmak.
b) Dini yüksek öğrenim mezunu olmak.
7 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Kamu Personeli” ve “ve olumlu sicil almak” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.
8 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu fıkrada yer alan “Kamu Personeli” ve “ve olumlu sicil almak” ibarelerinin madde metninden çıkarılmaları iptal edilmiştir.
9 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle, bu madde başlığı “Dini Hizmetler ve Din Görevlilerini Olgunlaştırma Dairesi:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
10 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “sekiz” ibaresi “on iki” şeklinde değiştirilmiş; aynı fıkrada yer alan “Başkan ve” ibaresi madde metninden çıkartılmıştır.
c) Hafız olmak.
d) Aşere, takrib, tayyibe alanında yetkinliği Başkanlıkça kabul edilmiş olmak veya tefsir alanında doktora yapmış olmak.
Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Mushafların, cüzlerin, mealli mushafların ve Kur’an-ı Kerim metinlerinin hatasız ve eksiksiz basım ve yayımını sağlamak üzere kontrol ettikten sonra mühürlemek veya onaylamak.
b) Hatalı ve noksan olarak basılan veya yayımlanan mushaf ve cüzler ile sesli veya görüntülü Kur’an-ı Kerim yayınlarını tespit etmek.
c) Kıraat ilmi ile ilgili çalışmalar yapmak ve arşiv oluşturmak.
Basımcı ve yayımcılar, basım ve yayımını yaptıkları mushaf ve cüzler ile sesli ve görüntülü Kur’an-ı Kerim yayınlarından imzalı ikişer adedini Başkanlığa gönderir.
(Değişik beşinci fıkra: 29/5/2025-7549/2 md.) Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulunun onay ve mührü bulunmayan mushaflar, cüzler halindeki mushaflar, mealli mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur’an-ı Kerimler basılamaz ve yayımlanamaz. Onaysız veya mühürsüz basıldığı veya yayımlandığı tespit edilen mushaf ve cüzler halindeki mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur’an-ı Kerim yayınlarının Başkanlığın yetkili ve görevli yargı merciine müracaatı üzerine basım ve yayımının durdurulmasına, dağıtılmış olanların toplatılmasına ve imha edilmesine karar verilir.
(Değişik altıncı fıkra: 29/5/2025-7549/2 md.) Beşinci fıkra kapsamına giren yayının internet ortamında yapılması halinde, Başkanlığın müracaatı üzerine, yetkili ve görevli yargı merci bu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı verir. Bu kararın bir örneği gereği yapılmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir.
(Değişik yedinci fıkra: 29/5/2025-7549/2 md.) Beşinci ve altıncı fıkra hükümlerine göre verilen kararlar ile Başkanlığın talebinin reddine dair kararlara karşı tefhim veya tebliğden itibaren iki hafta içinde yetkili ve görevli yargı merciine itiraz yoluna gidilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.
Toplatma ve imha kararına, içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararına itiraz edilmiş olması, karara konu teşkil eden yayınların toplatılmasına, içeriğin çıkarılmasına ve erişimin engellenmesine engel teşkil etmez.11
Toplatma ve imha kararına konu teşkil eden yayınlar, bu karara süresi içinde itiraz edilmediği veya yapılan itiraz reddedildiği takdirde imha edilir.
(Ek fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (Değişik onuncu fıkra: 29/5/2025-7549/2 md.) Mushaflar, cüzler halindeki mushaflar, mealli mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur’an-ı Kerim basım ve yayım kriterleri yönetmelikle düzenlenir.
11 29/5/2025 tarihli ve 7549 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “imha kararına” ibaresinden sonra gelmek üzere “, içeriğin çıkarılması” ibaresi ile “yayınların toplatılmasına” ibaresinden sonra gelmek üzere “, içeriğin çıkarılmasına” ibaresi eklenmiştir.
Başkanlığın hizmet birimleri, görevleri ve yetkileri:12
Madde 7 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/6 md.)
Başkanlığın hizmet birimleri, görevleri ve yetkileri şunlardır:
a) Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü
1) Cami ve mescitleri ibadete açmak, yönetmek, ibadet ve irşat hizmetlerini yürütmek.
2) Cami ve mescit dışındaki yerlerde panel, konferans, seminer, sempozyum ve benzeri dinî programlar ile ilmî toplantılar düzenlemek.
3) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Öğrenci yurtları, eğitim kurumları, gençlik merkezleri ve kampları, ceza infaz kurumları, sağlık kuruluşları, sosyal hizmet kurumları ve benzeri yerlerde işbirliği esasına göre manevi danışmanlık ve din hizmeti sunmak.
4) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Yazılı, görsel, işitsel ve dijital medya vasıtasıyla toplumu din konusunda aydınlatmak.
5) Dinî gün ve gecelerde programlar düzenlemek.
6) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Göçmen, engelli, bağımlı, afetzede gibi desteğe muhtaç kesimlere yönelik manevi danışmanlık hizmetleri yürütmek.
7) Aile, kadın, gençlik ve toplumun diğer kesimlerine yönelik dinî konularda aydınlatma ve rehberlik yapmak.
8) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Kurban ibadetinin usulüne uygun şekilde yerine getirilmesi amacıyla gerekli tedbirleri almak, vekâletle kurban organizasyonu gerçekleştiren kurum ve kuruluşların bu kapsamdaki hizmet ve faaliyetlerini denetlemek.
9) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) İhtiyaç duyulan yerlerde okuma salonu, aile ve dinî rehberlik merkezi, gençlik çalışmaları merkezi ve benzeri yerler açmak ve bunlarla ilgili işleri yürütmek.
10) İslam dinine mensup farklı dinî yorum çevreleri, dinî-sosyal teşekküller ve geleneksel dinî-kültürel oluşumlarla ilgili çalışmalar yapmak.
b) (Değişik:16/3/2022-7383/1 md.) Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü
1) Kur’an-ı Kerim’in usulüne uygun olarak okunmasına, anlaşılmasına, İslami ilimlerin öğrenilmesine yönelik çalışmalar yapmak, bu alanlarda bilgi ve becerilerini geliştirmek ve hafızlık yapmak isteyenler için Kur’an kursları ile Kur’an eğitim merkezleri açmak, din eğitimi almak isteyenler için kurslar düzenlemek, bu kurs ve merkezlerle ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
2) İlgili birim, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak kurs ve Kur’an eğitim merkezlerinde uygulanacak eğitim programları ve materyalleri geliştirmek; alan araştırmaları, ölçme ve değerlendirme çalışmaları yapmak.
3) Açılan kurs ve merkezlerde okuyan öğrenciler için yurt ve pansiyonlar açmak ve bunları yönetmek.
12 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, bu madde başlığı “Olgunlaştırma Müdürlüğünün görevleri:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
4) Bu kurs ve merkezler ile yurt ve pansiyonların iaşe ve ibate ihtiyaçları ile diğer harcamalarına ilişkin bütçelerini, mali yıl itibarıyla düzenlemek; yurt ve pansiyonların her türlü alım-satım işlemlerini yürütmek.
c) Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğü
1) Hac ve umre ibadetlerinin usulüne uygun, sağlık ve güvenlik içinde, hizmet talep edenlerin hakları korunacak şekilde yerine getirilmesi amacıyla yurt içinde ve yurt dışında gerekli tedbirleri almak, ilgili ülke, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, bu konulardaki hizmet ve faaliyetleri düzenlemek, yürütmek ve denetlemek.
2) Hacda kurban ibadetinin usulüne uygun şekilde yerine getirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak.
3) İlgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak hac ve umreye gideceklerle görevlilerin eğitimini sağlamak.
4) Görev alanına giren konularda hizmet satın almak.
ç) Dinî Yayınlar Genel Müdürlüğü
1) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Toplumu din konusunda aydınlatmak amacıyla gerçek ve elektronik ortamda basılı, sesli, görüntülü eserler ile Türk İslam sanatlarını geliştirmeye, tanıtmaya yönelik eserler hazırlamak, hazırlatmak, bunları inceleyerek yayımlamak, süreli yayınlar yapmak ve gerektiğinde ücretsiz yayın dağıtmak, dinî bakımdan daha teferruatlı incelenmesi gereken eserleri Din İşleri Yüksek Kurulunun olumlu görüşünü aldıktan sonra yayımlamak, kütüphane açmak.
2) Başkanlığın görev alanı ile ilgili konularda radyo ve televizyon yayını yapmak, radyo ve televizyonlarda yayınlanmak üzere programlar hazırlamak ve hazırlatmak, bu konularda Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve diğer yayın kuruluşları ile işbirliği yapmak ve gerektiğinde bu amaçla hizmet satın almak.
3) Yurt dışında yaşayan vatandaş, soydaş ve İslam dinine mensup topluluklara yönelik değişik dil ve lehçelerde yayınlar hazırlamak, hazırlatmak ve gerektiğinde bunları ücretsiz dağıtmak.
d) Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü
1) Uluslararası andlaşmalar ve ilişkiler çerçevesinde ilgili makamlarla işbirliği yaparak yurt dışındaki vatandaşlarımızın din hizmetleri ve din eğitimi ile ilgili işlerini yürütmek, soydaş ve akraba toplulukları ile İslam dinine mensup diğer topluluklara bu konularda yardımcı olmak.
2) İlgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak yurt dışında görevlendirilecek personelin eğitim ihtiyaçlarını belirlemek ve eğitim planlarını hazırlamak, personelin seçimi ve bu görevlere hazırlanmaları ile ilgili işleri yürütmek, yurt dışı teşkilatı bulunmayan yerlerde görevliler arasından birini koordinatör olarak görevlendirmek.
3) (Değişik: 23/8/2011-KHK-653/8 md.) Yurt içinde ve yurt dışında ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak yurt dışı hizmetlerinde görev alacak personelin yetiştirilmesi, uzmanlaşması ve dinî yüksek öğrenim görmüş personelin yabancı dil yeterliğinin geliştirilmesi ve bilgi ve görgülerinin artırılması amacıyla yurt dışına gönderilmesi
konularında çalışmalar yapmak, bu alanlarda Başkanlıkça hizmet satın alma suretiyle yapılacak işleri koordine etmek ve yürütmek.
4) Yurt dışında İslam dini ve diğer dinlerle ilgili olarak yapılan çalışmaları takip etmek, incelemek ve değerlendirmek.
5) Diğer din mensupları, kurum, kuruluş ve topluluklarıyla ilişkiler konusunda gerekli çalışmaları yapmak.
6) Avrupa Birliği ile ilişkiler çerçevesinde Başkanlığın görev alanına giren konularda ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde çalışmalar yapmak.
7) (Ek: 23/8/2011-KHK-653/8 md.) Uluslararası düzeyde yapılacak şûra toplantılarını organize etmek.
8) (Ek: 23/8/2011-KHK-653/8 md.) Hizmet verimliliğini arttırmak için yurt dışı din hizmetleri bölgelerini grup ve sınıf esasına göre düzenlemek ve bu bölgelerde görevlendirileceklerin niteliklerini belirlemeye yönelik çalışmalar yapmak.
9) (Ek: 23/8/2011-KHK-653/8 md.) Yurt dışı din hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayacak altyapıya ve dinî tesislere ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
e) İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü
1) Başkanlığın insan gücü politikası ve planlaması konusunda çalışmalar yapmak, yaptırmak ve tekliflerde bulunmak.
2) Başkanlık personelinin atama ve özlük işlemlerini yürütmek.
3) İlgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak Başkanlık personelinin adaylık, kurs ve stajları ile hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirlemek, planlarını hazırlamak ve bu işleri yürütmek.
4) Başkanlık personelinin etkinliğini ve verimliliğini artırmak için çalışmalar yapmak ve bu çalışmaları yürütmek.
f) Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü
1) Başkanlığın merkez ve taşra teşkilatını ilgilendiren yapım, bakım, onarım, satın alma, kiralama, genel evrak, arşiv, sağlık, güvenlik, temizlik, aydınlatma, taşıma ve benzeri iş ve işlemleri yürütmek.
2) Kurum için gerekli her türlü teknik, donanım ve altyapı hizmetlerini planlamak, geliştirmek, kurmak, işletmek, yenilemek, bu altyapıların güvenliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere gerekli önlemleri almak.
3) Başkanlık hizmetleri için arsa, bina ve tesisler ile ilgili ihtiyaçları tespit etmek ve programlamak.
4) Başkanlığın hizmetleri için ihtiyaç duyulan arsa ve binaların tahsis, kamulaştırma ve kiralama işlemlerini yürütmek.
5) Başkanlık hizmet binaları, eğitim merkezi, Kur’an kursu, sosyal tesis ve benzeri yatırım tekliflerini hazırlamak ve yatırım ödeneklerini planlamak.
6) Cami, Kur’an kursu, hizmet binası ve diğer dini tesislerin estetik, fonksiyonel ve güvenli şekilde inşası için çalışmalar yaparak teknik yönden kontrolünü sağlamak, tip projeler hazırlamak, hazırlatmak ve kontrol etmek.
7) Mazbut ve mülhak vakıflarda bulunan cami ve mescitlerdeki teberrükat eşyasının tespiti, korunması, değerlendirilmesi, yerlerinin değiştirilmesi, satışı ve satıştan elde edilen paranın benzeri hizmetlere tahsisi, cetvellerin yapılması, muhasebesi, denetlenmesi ve sair hususları Vakıflar Genel Müdürlüğü, diğer cami ve mescitlerdeki teberrükat eşyasını ise ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği ile düzenlemek.
8) Başkanlığın sosyal ve kültürel faaliyetlerini yürütmek, diyanet evi ve benzeri sosyal tesislerin kurulması ve işletilmesini sağlamak.
9) (Mülga: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)13
10) Başkanlık bütçesinden kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yapılacak yardımlar ile ilgili işlemleri yürütmek.
11) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Başkanlıkça düzenlenen yardım kampanyalarını organize etmek, cami, mescit ve eklentilerinde gerçekleştirilecek yardım kampanyalarının uygulama usul ve esaslarını belirlemek.
12) Ayni ve nakdi bağışların kabulünü ve bağışların özel bir hesapta toplanmasını sağlayarak münhasıran dini hizmetler için sarf edilmesini temin etmek, Başkanlık onayı ile kabul edilecek şartlı bağışlarda şarta riayeti sağlamak.
13) (Değişik: 29/5/2025-7549/3 md.) Başkanlık tarafından yönetilen cami, mescit ve Kur’an kurslarının müştemilatındaki yerlerin kiralanması, işletilmesi veya işlettirilmesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
14) Din görevlilerinin giyecekleri görev kıyafetlerinin tasarımını yapmak veya yaptırmak ve bu kıyafetlerin satın alma ve dağıtım işlemlerini yürütmek.
15) Başkanlığın sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek.
g) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
1) Müfettiş sıfat ve niteliklerini taşıyan bir başkanın yönetimi altında Başkanlığın bütün işlerini Başkan adına müfettiş ve müfettiş yardımcıları marifeti ile eğitici ve rehberlik edici bir anlayışla teftiş etmek, hizmeti ve personeli denetlemek, inceleme ve soruşturma yapmak.
2) Müfettişler tarafından düzenlenen raporları değerlendirmek, raporlar hakkında istatistiki bilgiler ile birlikte uygulamadaki sorunlara ve yapılması gereken hususlara ilişkin öneriler sunmak.
3) Denetim yöntem ve teknikleri geliştirmek, denetim standart ve ilkeleri oluşturmak, denetimin etkinliğini ve verimliliğini artırıcı tedbirleri almak, bu konuda görüş ve öneriler sunmak, gerektiğinde taşrada çalışma grupları oluşturmak ve denetim rehberleri hazırlamak.
ğ) Strateji Geliştirme Başkanlığı
1) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji geliştirme ve mali hizmetler birimlerine verilen görevleri yapmak.
h) Hukuk Müşavirliği
13 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu alt bendin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
1) Başkanlık merkez birimlerinden sorulan hukuki konular ile hukuki, mali ve cezai sonuçlar doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek.
2) Başkanlığın menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirlerin zamanında alınmasına rehberlik etmek, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı olmak.
3) 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre adli ve idari davalarda gerekli bilgileri hazırlamak ve taraf olduğu, Hazineyi ilgilendirmeyen idari davalarda Başkanlığı temsil etmek.
4) Başkanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmesini; mevzuata, plan ve programa uygun olarak çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlamak ve Başkana sunmak.
5) Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve Başkanlık birimlerinden gönderilen (…)14 mevzuat taslaklarını hukuki açıdan inceleyerek görüş bildirmek.14 ı) Özel Kalem Müdürlüğü
1) Başkanın resmî ve özel yazışmalarını, her türlü protokol ve törenlerini düzenlemek ve yürütmek.
i) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
1) Başkanlıkla ilgili olarak iç ve dış basında yer alan haber, yorum ve yayınları takip etmek, ilgilileri zamanında haberdar etmek ve gerekli açıklamaların yapılması ile ilgili işleri yürütmek.
2) Başkanlığın kamuoyuna duyurulmasını uygun gördüğü haber, bildiri, demeç, mesaj, görüş ve kararları iç ve dış basına, haber ajanslarına, radyo ve televizyon kuruluşlarına süresi içinde ulaştırmak, Başkanlığın basın kuruluşları ile ilişkilerini ve basın toplantılarını düzenlemek.
3) Başkanlığın halkla ilişkilerle ilgili faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve Başkanlığa gönderilen her türlü ihbar, şikayet, öneri ve istekleri değerlendirerek gereği için ilgili birimlere göndermek.
4) 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.
Başkanlığın görev alanına giren konularda Başkana danışmanlık yapmak üzere merkez teşkilatında kırk Başkanlık müşaviri atanabilir. (Ek cümle: 23/8/2011-KHK-653/8 md.) Ayrıca, yurt içinde ve yurt dışında inceleme ve araştırmalar yapmak ve Başkan tarafından verilen diğer görevleri yürütmek üzere, kırk Başkanlık müftüsü atanabilir.15
Başkanlık; görev alanına giren ve ihtiyaç duyulan konularda çalışmalarda bulunmak, araştırma ve uygulama projeleri geliştirmek ve bunları uygulamak üzere bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, yurt içinden ve yurt dışından konu ile ilgili
14 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “Başbakanlık” ibaresi “Cumhurbaşkanlığı” şeklinde değiştirilmiş ve aynı alt bentte yer alan “kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
15 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “onbeş” ibaresi “kırk” şeklinde değiştirilmiştir.
uzmanların katılımı ile sürekli ve geçici şûra, kurul ve çalışma grupları oluşturabilir, danışma ve ihtisas komisyonları kurabilir. Ayrıca, Başkanlık teşkilatında, gerektiğinde sürekli veya geçici özel ihtisas komisyonları ile inceleme, araştırma ve çalışma grupları oluşturulabilir. Başkanlık hizmet birimlerinin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Diyanet Akademisi:
Madde 7/A- (Ek:16/3/2022-7383/2 md.)
Diyanet Akademisi dinî yüksek ihtisas merkezleri, dinî ihtisas merkezleri ve eğitim merkezlerinden oluşur.
Diyanet Akademisi doğrudan Başkana bağlı olarak, Başkanlığın Din Hizmetleri Sınıfına ait unvanlarla ihdas edilen pozisyonlarına atanacak aday din görevlilerinin mesleki eğitimi ile hizmet içi eğitim faaliyetlerini ve yurt dışından gelen mahallin din görevlilerine yönelik eğitim faaliyetlerini yürütür; Başkanlığın görev alanıyla ilgili araştırma ve yayın yapar; konferans, panel, seminer, sempozyum ve benzeri dinî, ilmî, sosyal ve kültürel etkinlikler, kurs ve sertifika programları düzenler ve Başkan tarafından verilen diğer görevleri yerine getirir.
Diyanet Akademisi; Millî Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, üniversiteler, lisans düzeyinde dinî eğitim veren yükseköğretim kurumları ve müftülükler ile görevinin gerektirdiği diğer ulusal ve uluslararası kurum, kuruluş ve kurullarla iş birliği ve ortak çalışma yapabilir, mesleki ve bilimsel ilişkiler kurabilir, araştırmalarda bulunabilir, eğitim programları uygulayabilir, danışma kurulları ve komisyonlar oluşturabilir.
Diyanet Akademisinde ders vermek, araştırma ve uygulama faaliyetlerinde görev almak üzere, dört yıllık dinî yüksek öğrenim mezunu olup dinî yüksek ihtisas merkezinde eğitimini tamamlamış veya ilahiyat alanında doktora yapmış olanlar arasından; dinî musiki, kıraat gibi özel yetenek gerektiren konularda ise dört yıllık dinî yüksek öğrenim mezunu olanlar arasından Başkanlıkça yapılacak sınavda başarılı olanlar Diyanet Akademisinde eğitim görevlisi kadrolarına atanabilir. Ayrıca Diyanet Akademisinde eğitim görevlisi kadrolarının yüzde onuna kadar, dinî yüksek öğrenim dışında lisans mezunu olup yüksek lisans çalışmasını tamamlayanlar arasından Başkanlıkça yapılacak sınavda başarılı olanlar eğitim görevlisi kadrolarına atanabilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Taşra teşkilatı:16
Madde 8 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/7 md.)
(Değişik birinci fıkra:16/3/2022-7383/3 md.) Başkanlığın taşra teşkilatı, il ve ilçe müftülükleri ile doğrudan Başkanlığa bağlı Kur’an eğitim merkezleri, dinî yüksek ihtisas merkezleri, dinî ihtisas merkezleri ve eğitim merkezlerinden oluşur.
16 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, bu madde başlığı “Derleme ve Yayın Müdürlüğü:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
İl ve ilçe kuruluşlarının başında birer müftü bulunur. İl müftüleri Diyanet İşleri Başkanlığına, ilçe müftüleri ise il müftülüklerine bağlıdır. 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu hükümleri saklıdır. İl ve ilçe müftüleri, bölgelerinde Diyanet İşleri Başkanlığını temsil eder, din hizmetlerini, dini müesseseleri yönetir ve din görevlilerinin hizmetlerini düzenleyip denetler. İl ve ilçe müftülüklerinde ihtiyaca göre şube müdürlükleri kurulabilir.
(Değişik üçüncü fıkra:16/3/2022-7383/3 md.) Kurs, staj, rotasyon, hizmet içi eğitim, terfi ve performans ölçütlerine ilişkin usul ve esaslar ile Kur’an eğitim merkezleri, dinî yüksek ihtisas merkezleri, dinî ihtisas merkezleri, eğitim merkezleri, Kur’an kursları, yurt ve pansiyonların çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Personelin nitelikleri:17
Madde 9 –(Değişik: 1/7/2010-6002/8 md.)
Başkanlık personelinde, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen genel şartlar yanında; Başkan, başkan yardımcısı, Diyanet Akademisi Başkanı, genel müdür, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, il ve ilçe müftüsü, Başkanlık vaizi ve vaizlerin en az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim mezunu olması gerekir. Yönetim Hizmetleri Genel Müdürü için ise dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olması şartı aranır.18
Başkanlık personelinin 657 sayılı Kanunda ve bu Kanunda yer almayan diğer nitelikleri ile atanmalarında dinî öğrenim şartı arananlara ilişkin ortak nitelikler yönetmelikle düzenlenir.
Atama:19
Madde 10 – (Değişik: 1/7/2010-6002/9 md.) (Mülga birinci fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)
Milletvekili ve mahalli idareler genel ve ara seçimlerinde aday veya aday adayı olmak üzere görevinden istifa eden Başkanlık personeli, aday gösterilmemeleri veya seçimi kaybetmeleri halinde eski görev yerlerine dönemezler; bunlar kazanılmış hak aylık derecelerine uygun bir kadroya atanırlar.
(Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)20
(Değişik birinci cümle: 23/8/2011-KHK-653/9 md.) Başkanlık vaizi kadrosuna atananlar, din hizmetlerinde etkinliği sağlamak amacıyla Başkanlık tarafından belirlenen yerlerde görevlendirilebilir. 657 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinin (B) bendinin üçüncü fıkrasında belirtilen kadrolara atananlar hakkında uygulanan hükümler, Başkanlık vaizi
17 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle, bu madde başlığı “Teftiş kurulu:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
18 16/3/2022 tarihli ve 7383 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu fıkraya “başkan yardımcısı,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Diyanet Akademisi Başkanı,” ibaresi eklenmiştir.
19 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle, bu madde başlığı “Hukuk Müşavirliği:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
20 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
kadrosuna atananlar hakkında da aynen uygulanır. (Ek cümle: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (Değişik üçüncü cümle: 29/5/2025-7549/4 md.) Başkanlık müşaviri, Başkanlık müftüsü ve Başkanlık vaizi ünvanındaki personel Başkanın uygun göreceği merkez veya taşra teşkilatına ait birimlerde çalıştırılabilir.
(Değişik beşinci fıkra: 29/5/2025-7549/4 md.) Başkanlığa ait kadrolara, Kamu Personeli Seçme Sınavı (B) grubu puan sırasına göre ilk defa açıktan atanacak personel, alım yapılacak her bir ünvan için boş kadro sayısının üç katına kadar çağırılacak adaylar arasından Başkanlıkça yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atanır.
Başkanlık kadrolarına yapılacak atama ve nakil işlemlerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
Sözleşmeli personel istihdamı
Madde 10/A – (Ek: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (Değişik:16/3/2022-7383/5 md.)
Başkanlığın Din Hizmetleri Sınıfına ait unvanlarla ihdas edilmiş pozisyonlarında, bu maddede öngörülen esaslarla 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına tabi sözleşmeli personel istihdam edilebilir.
657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde öngörülen genel şartlar yanında Başkanlık mevzuatı ile belirlenen özel şartları taşıyanlardan Kamu Personel Seçme Sınavı puan sırasına konulmak kaydıyla atama yapılacak her bir pozisyonun üç katına kadar aday arasından Başkanlık tarafından Diyanet Akademisine giriş için yapılacak sözlü ve/veya uygulamalı sınavdaki başarı sırasına göre aday din görevlisi belirlenir.
Başkanlık tarafından belirlenen aday din görevlileri, Diyanet Akademisinde mesleki eğitime alınır. Aday din görevlilerinden mesleki eğitim alanı müezzin-kayyım olanlara (5.000), imam-hatip ve Kur’an kursu öğreticisi olanlara (6.000), vaiz olanlara (7.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın, her ay harçlık ödenir. Aday din görevlilerinin eğitim dönemindeki iaşe ve ibateleri, sağlık giderleri ve yönetmelikte tespit edilecek ihtiyaçları Başkanlık bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.
Aday din görevlilerinden yükümlülüğü bulunanların askerlik hizmetleri, adaylıkla ilişikleri kesilinceye kadar ertelenir.
Aday din görevlileri, mesleki eğitim sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayılırlar. Bu kişilerin genel sağlık sigortası primleri, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı üzerinden Başkanlık bütçesinden ödenir. Bu kişilerin, 5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendine göre tespit edilecek eş ve çocukları ile ana ve babaları da bakmakla yükümlü olunan kişi sıfatıyla genel sağlık sigortasından yararlandırılır.
Diyanet Akademisi eğitim süresi; adayların eğitim durumu, atanacakları pozisyon ve Akademiye Giriş Sınavındaki başarı durumu dikkate alınarak altı ay ile üç yıl arasında belirlenir.
Belirlenen program süresi içerisinde eğitimleri ve sınavları başarıyla tamamlayamayan, alım şartlarını kaybeden veya bu şartları taşımadığı sonradan anlaşılan aday din görevlileri ile atanacakları kadro için aranan şartlar bakımından mesleğe uygun olmadıklarına Başkanlıkça karar verilen aday din görevlilerinin ilişikleri kesilir.
Eğitim programları ile sınavları başarıyla tamamlayan aday din görevlileri, eğitimlerine uygun pozisyonlara atanır. Yapılan atama, sözleşmenin imzalanmasıyla geçerlilik kazanır. Sözleşme, imzalanmadan herhangi bir hak doğurmaz.
Sözleşmeli personel olarak atananlar üç yıl süreyle başka bir yere atanamaz. Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde bu madde uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personelin eşi bu personele tabidir. Sözleşme gereği üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri halinde bulundukları yerde pozisyonlarıyla aynı unvanlı memur kadrolarına atanır. Bu şekilde atananlar, aynı yerde en az bir yıl daha görev yapar, bunlar hakkında aday memur hükümleri uygulanmaz.
Bu madde hükümlerine göre kadrolara atananların, aday din görevlisi olarak geçirdiği süreler ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edildikleri süreler, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir. Bunlar, atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına, göreve başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren hak kazanırlar ve önceki pozisyonlarında aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında herhangi bir mahsuplaşma yapılmaz.
Bu madde kapsamında kadrolara atananlara iş sonu tazminatı ödenmez. Bu personelin önceden iş sonu tazminatı ödenmiş süreleri hariç, iş sonu tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca ödenecek emekli ikramiyesine esas toplam hizmet süresinin hesabında dikkate alınır.
Bu madde kapsamında sözleşmeli personelin atanacağı kadrolar, atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın ihdas edilerek genel kadro ve usulü hakkında ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli memur kadrolarına ilişkin cetvelin Başkanlığa ait bölümüne eklenmiş ve kadroya atanan sözleşmeli personelin pozisyonları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar ile iptal edilen pozisyonlar, atama tarihlerinden itibaren iki ay içinde Cumhurbaşkanlığına ve Kamu Personel Bilgi Sisteminin bulunduğu kuruma bildirilir.
Mesleki eğitim görerek ataması yapılanlar, mesleki eğitim süresi kadar mecburi hizmetle yükümlüdür. Sağlık nedeniyle görevini yapmaya devam edemeyecekler hariç olmak üzere, mesleki eğitimini tamamlamadan eğitimden çekilenler ile Başkanlıkça adaylığına son verilenler, kendileri için yapılmış bulunan bütün giderleri ödeme tarihindeki karşılığı esas alınarak geri ödemek zorundadır. Ataması yapıldıktan sonra sağlık nedeniyle görevini yapmaya devam edemeyecekler hariç olmak üzere, herhangi bir sebeple mecburi hizmet yükümlülüğü dolmadan görevinden çekilenler ile göreviyle ilişiği kesilenler, kendileri için yapılmış bütün giderleri, görev yapmadıkları süre ile orantılı olarak ve ödeme tarihindeki karşılığı esas alınarak ödemek zorundadırlar.
Aday din görevlisi olarak atanacakların başvuruları, Akademiye Giriş Sınavı, aday din görevlilerinin eğitim programları ve süresi, disiplin ve izin işlemleri, ilişik kesilme halleri,
sözleşmeli personel pozisyonlarına atanma şartları, sınav ve usulleri ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Diyanet Akademisinin eğitim, kurs ve programlarına katılım: Madde 10/B- (Ek:16/3/2022-7383/6 md.)
Başkanlık kadro veya pozisyonlarında görev yapan personelden, Başkanlıkça belirlenen esaslara göre uygun görülenler Diyanet Akademisinde hizmet içi eğitim, kurs veya sertifika programlarına; Başkanlık memur kadrolarında bulunan personelden, Din Hizmetleri Sınıfına atanmak için gerekli öğrenim şartını taşıyan ve Başkanlıkça yapılacak sınavda başarılı olanlar ise mesleki eğitime, özlük hakları korunarak katılabilir.
Bu madde kapsamında Diyanet Akademisinde mesleki eğitime alınan personel, yıllık izinlerini eğitime ara verilen günlerde kullanır.
Mesleki eğitimlerini başarıyla tamamlayanlar, mesleki eğitimlerine uygun Başkanlığın Din Hizmetleri Sınıfına ait kadrolarına atanabilir.
Diyanet işleri uzmanları ve müfettişler:21
Madde 11 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/10 md.)
Başkanlık, merkez teşkilatında, bu Kanunda sayılan görevlerin yerine getirilmesinde Diyanet işleri uzmanı ve Diyanet işleri uzman yardımcısı istihdam eder. Diyanet işleri uzman yardımcısı olarak atanabilmek için 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim görmüş olmak.
b) (Değişik: 2/7/2018 – KHK/703/141 md.) (İptal: Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.: 2018/117, K.: 2023/212 sayılı kararı ile.)
c) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak.
Diyanet işleri uzman yardımcılığı yarışma sınavında iki defa başarısız olanlar bir daha bu sınava katılamazlar. Diyanet işleri uzman yardımcısı kadrolarının yüzde onundan az olmamak üzere, yüzde yirmisine kadar dinî yüksek öğrenim dışındaki dallardan uzman yardımcısı atanabilir.
Diyanet işleri uzman yardımcılığına atananlar; en az üç yıl çalışmak, yönetmelikte belirtilen yabancı dillerden en az birinden (…)2223 Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde belgeye veya buna denk kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan bir belgeye sahip olmak (…)22 kaydıyla, hazırlayacakları tezin kabulünden sonra açılacak mesleki yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Mesleki yeterlik sınavında
21 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu madde başlığı “Personel Dairesi:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
22 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Kamu Personeli” ve “ve olumlu sicil almak” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.
23 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu cümlede yer alan “Kamu Personeli” ve “ve olumlu sicil almak” ibarelerinin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
başarılı olanlar Diyanet işleri uzmanı unvanını kazanırlar. Bunlar Başkanlığın hizmet alanlarına göre ihtisasa yönlendirilir ve ihtiyaca göre merkez birimlerinde görevlendirilir.
Diyanet işleri uzmanlığı mesleki yeterlik sınavında iki defa başarısız olanlar ile sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, Diyanet işleri uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar.
Diyanet işleri uzman yardımcılığı yarışma ve yeterlik sınavlarının şekil ve uygulama esasları ile Diyanet işleri uzman ve uzman yardımcılarının çalışma usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Başkanlık, rehberlik ve teftiş hizmetlerini yürütmek üzere müfettiş ve müfettiş yardımcısı istihdam eder. Müfettiş yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim görmüş olmak.
b) (Değişik: 2/7/2018 – KHK/703/141 md.) (İptal: Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.: 2018/117, K.: 2023/212 sayılı kararı ile.)
c) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak.
Müfettiş yardımcılığı yarışma sınavında iki defa başarısız olanlar bir daha bu sınava katılamazlar. Müfettiş yardımcısı kadrolarının yüzde onundan az olmamak üzere, yüzde yirmisine kadar hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültesi mezunlarından müfettiş yardımcısı atanabilir.
Müfettiş yardımcılığına atananlar, en az üç yıl fiilen çalışmak (…)2425 kaydıyla, mesleki yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Mesleki yeterlik sınavında başarılı olanlar müfettiş unvanını kazanırlar. Mesleki yeterlik sınavında iki defa başarısız olanlar ile sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, müfettiş yardımcısı unvanını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar.
Müfettiş ve müfettiş yardımcılığı yarışma ve yeterlik sınavlarının şekil ve uygulama esasları ile müfettiş ve müfettiş yardımcılarının çalışma usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
Vaizler, imam-hatip ve müezzin-kayyımlar, Kur’an kursu öğreticileri (…)26 ve murakıplar:2728
Madde 12 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/11 md.)
24 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ve olumlu sicil almak” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
25 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu cümlede yer alan “ve olumlu sicil almak” ibaresinin yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
26 16/3/2022 tarihli ve 7383 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle bu madde başlığında yer alan “, eğitim görevlileri” ibaresi başlık metninden çıkarılmıştır.
27 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle, bu madde başlığı “Özlük İşleri Müdürlüğünün görevleri:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
28 23/8/2011 tarihli ve 653 sayılı KHK’nın 10 uncu maddesiyle, bu maddenin başlığına “eğitim görevlileri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve murakıplar” ibaresi eklenmiştir.
Vaizler, cami ve mescitler ile diğer mekanlarda her türlü vasıtadan yararlanarak toplumu dinî konularda bilgilendirmek, Başkanlığın hizmet alanlarında irşat, rehberlik, inceleme ve araştırma yapmakla görevlidir. Vaizlik mesleği, adaylık döneminden sonra vaiz, uzman vaiz ve başvaiz kariyer basamaklarına ayrılır.
İmam-hatip ve müezzin-kayyımlar, cami ve mescitlerde din hizmetlerini yürütmek ve dinî konularda toplumu bilgilendirmekle görevlidir. İmam-hatiplik mesleği; adaylık döneminden sonra imam-hatip, uzman imam-hatip ve başimam-hatip; müezzin-kayyımlık mesleği ise müezzin-kayyım ve başmüezzin kariyer basamaklarına ayrılır. Adaylık dönemini başarıyla tamamlayanlar mesleğe imam-hatip veya müezzin-kayyım olarak atanır. İmam-hatip ve müezzin-kayyımlar, Kur’an-ı Kerim öğretiminde görevlendirilebilir.
Kur’an kursu öğreticisi, Kur’an kurslarındaki eğitim ve öğretim faaliyetlerini yürütmekle görevlidir. Kur’an kursu öğreticiliği; adaylık döneminden sonra Kur’an kursu öğreticisi, Kur’an kursu uzman öğreticisi ve Kur’an kursu başöğreticisi kariyer basamaklarına ayrılır.
Yukarıdaki fıkralarda düzenlenen kariyer basamaklarında yükselmede kıdem, eğitim, hizmet, bilimsel, sosyal ve kültürel faaliyetler, sicil puanları ve Başkanlıkça yapılacak sınav sonuçları esas alınır.
(Mülga: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)29
(Ek fıkra: 23/8/2011-KHK-653/10 md.) Murakıp, il ve ilçe müftülüklerine bağlı olarak taşra teşkilatında Başkanlıkça yürütülen hizmetlerin denetimiyle görevli olup en az dört yıllık lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim mezunları arasından atanır.
Uzman vaiz, başvaiz, uzman imam-hatip, başimam-hatip, başmüezzin, Kur’an kursu uzman öğreticisi ve Kur’an kursu başöğreticisi ile murakıp kadrolarına atanmaya ilişkin hususlar ve bunlar ile vaiz, imam-hatip, müezzin-kayyım ve Kur’an kursu öğreticilerinin çalışma, usul ve esasları ile imam-hatipler ve müezzin-kayyımların haftalık iznine ve bayram tatillerinde izin kullanmalarına ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.30
(Ek fıkra: 23/8/2011-KHK-653/10 md.) Vaiz, Kur’an kursu öğreticisi, imam-hatip ve müezzin-kayyım kadrolarından boş olanlara 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca yapılacak açıktan vekil atamalarında uygulanacak sınavla ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
Hac ve umre hizmetlerinin yürütülmesi:31
Madde 13 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/12 md.)
29 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu fıkranın yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
30 23/8/2011 tarihli ve 653 sayılı KHK’nın 10 uncu maddesiyle, bu fıkraya “Kur’an kursu başöğreticisi” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile murakıp” ibaresi eklenmiştir.
31 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle, bu madde başlığı “Evrak ve İdari İşler Müdürlüğünün görevleri:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
Hac ve umre ibadetlerinin usulüne uygun, sağlık ve güvenlik içinde, hizmet talep edenlerin hakları korunacak şekilde ifası amacıyla, Başkanlık ve/veya Başkanlığın denetim ve gözetimi altında ilgili mevzuatı gereği uluslararası her türlü seyahat hizmetleri verme yetkisini haiz seyahat acentaları tarafından hac ve umre seferleri düzenlenir. Seyahat acentalarına tahsis edilecek kontenjan oranı Cumhurbaşkanınca belirlenir ve bu orana göre tespit edilen sayı seyahat acentalarınca kullanılmak üzere topluca verilir. Gerektiğinde bu acentalardan hizmet satın alınabilir. Başkanlıkça düzenlenen hac ve umre seferlerinde 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununun 4 üncü maddesinde sözü edilen işletme belgesi aranmaz.32
Başkanlıkla ve hac ve umreye götüreceği vatandaşlarla yaptığı sözleşme hükümlerine uymayan, götürdüğü hacı veya umreciye sözleşmede taahhüt ettiği hizmeti vermeyen veya eksik veren acentaya fiilin ağırlığına göre uyarma, kınama, kontenjan kısıtlaması, süresiz veya 1-3 yıl arası organizasyondan men, söz konusu acenta yetkililerinin bir başka isim altında aynı hizmeti yürüten acentalarla acenta görevlisi olarak görevlendirilmemesi müeyyidesi Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu kararı ile verilir.
Hac ve umre organizasyonunda hizmetlerin ifası sırasında meydana gelebilecek zararların karşılanması amacıyla, hac ve umre organizasyonu düzenleyen seyahat acentaları; götürdükleri her bir hacı başına aldıkları ücretin tamamı, götürdükleri umreci başına ise aldıkları ücretin yarısı kadar Başkanlığa teminat verir. Seyahat acentaları ayrıca, anılan organizasyonlarda Başkanlıkça sunulan idari hizmetler, personel desteği, denetim, gözetim ve rehberlik, eğitim, sağlık ve benzeri hizmetler karşılığı alınacak hizmet bedelini ve ilgili ülke tarafından hacı başına talep edilen miktarı Başkanlığa öder. Hizmet bedelini belirlemeye ve gerektiğinde teminatları indirmeye Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu yetkilidir.
Başkanlık, gerektiğinde hac ve umre hizmetlerinin alım-satım, ulaşım, muhasebe ve mali işlemlerinin bedeli mukabilinde yürütülmesinde Türkiye Diyanet Vakfı ile işbirliği yapar. Türkiye Diyanet Vakfına ödenecek bedel Hac ve Umre Komisyonunca belirlenir. Belirlenen hac ve umre ücretleri Başkanlığın denetiminde, Türkiye Diyanet Vakfınca açılacak Hac ve Umre Hesabına yatırılır. Anılan Vakıfça açılan Hac ve Umre Hesabından hac ve umre hizmetleri, Başkanlığın yurt içi ve yurt dışındaki faaliyetleri, eğitim, öğretim, yayın, bilimsel proje ve araştırma faaliyetleri, konferans, sempozyum ve benzeri toplantılar ile dinî nitelikli diğer hizmet ve faaliyetler için gereken harcamalar yapılır. Harcamalar, Diyanet İşleri Başkanı veya görevlendireceği bir başkan yardımcısının başkanlığında Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürü, üç genel müdür ve bir hukuk müşavirinden oluşan Hac ve Umre Komisyonu kararlarına dayanılarak yapılır. Anılan Komisyon, tahmini harcamalarının her hac mevsimi sonunda, hangi hizmet ve faaliyetlere hangi miktar ve oranlarda ve hangi şartlarda yapılacağına dair kararlarını bir program çerçevesinde belirler.
Hac ve umre ibadetlerinin ifası amacıyla münhasıran Başkanlıkça yapılan faaliyetler kurumlar vergisinden muaftır. Bu faaliyetler nedeniyle yapılan işlemler harçlardan,
32 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulunca” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” şeklinde değiştirilmiştir.
düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır. Bu paralar kamu kaynağı ve kamu geliri olarak değerlendirilmez.
(Değişik altıncı fıkra: 29/5/2025-7549/5 md.) Hac ve umre seyahatleri ile ilgili iş ve işlemler ile Hac ve Umre Hesabından yapılan bütün harcamalar her yıl hac mevsimi sonunda Başkanlık, Sayıştay ve gerektiğinde Cumhurbaşkanlığınca görevlendirilecek denetim elemanları tarafından denetlenir.
(Değişik yedinci fıkra: 29/5/2025-7549/5 md.) Hac ve umre hizmetlerinin yürütülmesi, Hac ve Umre Hesabının oluşturulması, bu hesapta yer alan tutarların harcanması, hac ve umre dönemlerinde hac ve umre faaliyetleri için yurt içinde görevlendirilen Başkanlık personeline sınav hizmetleri karşılığında ödenecek ücretler, Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu ile Hac ve Umre Komisyonunun kuruluş, görev ve yetkilerine dair usul ve esaslar Cumhurbaşkanınca belirlenir.
Dinî Yayınlar Döner Sermaye İşletmesi:33 Madde 14 – (Değişik: 1/7/2010-6002/13 md.)
Dinî Yayınlar Döner Sermaye İşletmesinin sermayesi, yirmi milyon Türk Lirasıdır. Bu miktarı on katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce mevcut olan sermayenin tamamı ile sermayenin işletilmesinden elde edilen kârlar, tahsis edilen sermaye miktarına ulaşılıncaya kadar sermayeye ilave olunur. Ödenmiş sermaye tutarı, tahsis edilen sermaye tutarına ulaştıktan sonra kalan kârlar, izleyen mali yılın şubat ayı sonuna kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimine yatırılır.3435
Döner sermayenin gelirleri; her türlü mal ve hizmet satış gelirleri, (…)36 sınav giderlerini karşılamak üzere sınav hizmetlerinden elde edilen gelirler, bağış ve yardımlar ile diğer gelirlerden oluşur. Elde edilen gelirler döner sermayenin yürüteceği faaliyetlere ilişkin giderlerin karşılanmasında ve yönetmelikte belirtilecek diğer faaliyet alanlarında kullanılır.
Bağış ve yardımlar tahsis olunan sermaye ile sınırlı olmaksızın sermayeye eklenir. Şartlı bağışlar şart kılınan yere harcanır.
Döner Sermaye İşletmesi, Başkanlık yayınlarının satış yerleri ile ilgili hizmetleri yürütür, kitabevleri açabilir, yayın hizmetleri ile ilgili olarak ithalat ve ihracat yapabilir.
Döner Sermaye İşletmesinin faaliyet alanları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
33 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle, bu madde başlığı “Donatım Müdürlüğünün görevleri:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
34 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
35 26/7/2019 tarihli ve 30843 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 1373 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bu maddede yer alan Diyanet İşleri Başkanlığı Dinî Yayınlar Döner Sermaye İşletmesine tahsis edilen sermayenin 80.000.000 (seksenmilyon) TL’ ye çıkarılmasına karar verilmiştir.
36 29/5/2025 tarihli ve 7549 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “özel kişi veya kuruluşlarca incelenmesi talep edilen dini yayınların Din İşleri Yüksek Kurulunca incelenmesi karşılığı elde edilen gelirler,” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Yöneticilerin sorumlulukları ve yetki devri:37
Madde 15 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/14 md.)
Başkanlık teşkilatının her kademedeki yöneticileri, görevlerini mevzuata, stratejik plan ve programlara, performans ölçütlerine ve hizmet kalite standartlarına uygun olarak yürütmekten üst kademelere karşı sorumludur.
Başkan ve diğer üst düzey yöneticiler sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir. Yetki devri uygun araçlarla ilgililere duyurulur.
İl ve ilçe müftülüklerinin görevleri: Madde 16 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Türkiye Diyanet Vakfı ile işbirliği:38 Madde 17 – (Değişik: 1/7/2010-6002/15 md.)
Başkanlık gerektiğinde, kanunla verilen görevleri çerçevesinde Türkiye Diyanet Vakfı ile işbirliği yapar. Anılan Vakıf hakkında 22/1/2004 tarihli ve 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri uygulanmaz.
Cami görevlileri:
Madde 18 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Yurt dışı teşkilatı:3940
Madde 18/A – (Ek: 30/5/2007-5676/1 md.)
(Değişik birinci fıkra: 29/5/2025-7549/7 md.) Başkanlık yurt dışı teşkilatı, müşavirlik ve ataşeliklerden oluşur.
Yurt dışı sürekli görev süresi üç yıldır, bu süre hizmetin gerektirdiği hallerde Cumhurbaşkanının onayı ile bir yıla kadar uzatılabilir. Bu hüküm müteakip yurt dışı atamalarında da uygulanır. (Mülga son cümle: 23/8/2011-KHK-653/11 md.)
(Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)41 (Mülga dördüncü fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)41
(Mülga beşinci fıkra: 1/7/2010-6002/16 md.)
37 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle, bu madde başlığı “İl kuruluşları:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
38 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle, bu madde başlığı “Vaizlerin görevleri:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
39 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle, bu madde başlığı “C) Yurt dışı teşkilâtı:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
40 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, 18/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “müşavirlik, ataşelik ve koordinatörlüklerden” ibaresi “müşavirlik ve ataşeliklerden” şeklinde değiştirilmiş; ikinci fıkrasında yer alan “Başbakan veya ilgili bakanın” ibaresi “Cumhurbaşkanının” şeklinde değiştirilmiştir.
41 Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı ile bu fıkraların yürürlükten kaldırılması iptal edilmiştir.
(Değişik altıncı fıkra: 1/7/2010-6002/16 md.) (…)42 Türkiye’de lisans düzeyinde yüksek din öğrenimini veya Yükseköğretim Kurulu tarafından denkliği kabul edilen yurt dışında bir İslam ilahiyatı bölümünü başarıyla bitirenlerden ilgili ülke vatandaşlığına sahip olanlarla süresiz oturma izni bulunanlar, Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunca mahallinde sözleşmeli statüde istihdam edilebilir. Bunlara, ilgili ülkede sürekli görevle bulunan ve 9 uncu derecenin 1 inci kademesinden aylık alan bekar meslek memuruna ödenmekte olan yurt dışı aylığını geçmemek üzere Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilecek tutarda ödeme yapılır. Bu kapsamda istihdam edilecek personelin sayısı, nitelikleri, seçim usul ve esasları, görev yerleri ve süreleri, izinleri, görevlerinin sona erdirilmesi ve verilecek iş sonu tazminatı ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar, Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunun teklifi üzerine Maliye Bakanlığı ve Başkanlıkça müştereken belirlenir.43
(Ek fıkra: 1/7/2010-6002/16 md.) Yurt dışı görevler için yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavlara, personelin yurt dışı görevlere hazırlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile Türkçe’nin ve Türk lehçelerinin konuşulduğu ülkelere yapılacak atamalarda hangi dil ve lehçelerin aranacağı ve yurt dışı teşkilatına yapılacak atamalarla ilgili diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
(Ek fıkra: 23/8/2011-KHK-653/11 md.) (Mülga sekizinci fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.)41
İKİNCİ BÖLÜM
Din Şûrası:
Madde 19 – Din Şûrası, Diyanet İşleri Başkanının yönetiminde, bilimsel yeterliği ve dini hizmeti ile tanınmış olan bilim ve din adamlarından kurulur.
Şûra kararları istişari mahiyettedir.
Şüranın kuruluş, toplantı ve çalışma esasları bir yönetmelikle belirtilir.44
Aday Tespit Kurulu:45
Madde 20 – (Değişik: 1/7/2010-6002/17 md.)
Din İşleri Yüksek Kurulu üyeliğine atanacaklardan yirmi dört adayı tespit etmekle görevli Aday Tespit Kurulu, Diyanet İşleri Başkanının başkanlığında, başkan yardımcıları, Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı, Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu Başkanı, genel müdürler, birim başkanları, il müftüleri, dinî yüksek ihtisas merkezi müdürleri, Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürü, dinî yüksek öğrenim veren fakültelerin dekanlarının
42 23/8/2011 tarihli ve 653 sayılı KHK’nın 11 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “İlk ve orta öğrenimlerini ilgili ülkede tamamlayıp” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
43 29/5/2025 tarihli ve 7549 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “yurt dışı aylığının yüzde seksenini” ibaresi “yurt dışı aylığını” şeklinde değiştirilmiştir.
44 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “tüzükle” ibaresi “yönetmelikle” şeklinde değiştirilmiştir.
45 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, bu madde başlığı “Aday Tesbit Kurulu:” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
her coğrafi bölgeden en az iki kişi olmak kaydıyla dini yüksek öğrenim veren fakültelerden seçecekleri toplam 40 öğretim üyesi, her bir eğitim merkezinin eğitim görevlilerinin kendi aralarından seçecekleri birer temsilci, her coğrafi bölgedeki ilçe müftülerinin kendi aralarından seçecekleri ikişer temsilci ve her coğrafi bölgedeki başvaizler, başimam-hatipler ile Kur’an kursu başöğreticilerinin kendi aralarından seçecekleri ikişer temsilciden oluşur.46
Yargılama usulü:47
Madde 21 – (Değişik: 26/4/1976-1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile; Yeniden düzenleme: 1/7/2010-6002/18 md.)
Başkanlık teşkilatının her kademesinde din hizmetlerini yürüten personel, görevleri sebebiyle işledikleri suçlarda 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu uygulaması bakımından kamu görevlisi sayılır ve bunlar hakkında 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Nitelikler:
Madde 22 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile)
Disiplin kurulları:
Madde 23 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile)
Disiplin cezaları:
Madde 24 – (Değişik: 26/4/1976 - 1982/1 md.; İptal: Anayasa Mahkemesinin 18/12/1979 tarihli ve E. 1979/25, K. 1979/46 sayılı kararı ile)
Siyasetle ilgilenme:
Madde 25 – Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluşunun her derecesinde görev alan personel, Memurin Kanununun hizmetliler için yasak ettiği siyasi faaliyetten başka, dini görevi içinde veya bu görevin dışında, her ne suretle olursa olsun, siyasi partilerden herhangi birini veya onların tutum ve davranışını övemez ve yeremez.
Bu gibi hareketleri tahkikatla sabit olanların, ilgili ve yetkili mercilerce işine son verilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
46 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 93 üncü maddesiyle, bu maddede yer alan “her bir ilahiyat fakültesinin kendi öğretim üyeleri arasından akademik kurullarınca seçecekleri ikişer temsilci,” ibaresi “dinî yüksek öğrenim veren fakültelerin dekanlarının her coğrafi bölgeden en az iki kişi olmak kaydıyla dini yüksek öğrenim veren fakültelerden seçecekleri toplam 40 öğretim üyesi,” şeklinde değiştirilmiştir.
47 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, bu madde başlığı “Atamalar:” iken metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
İstisnai görevler:
Madde 26 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
İki üst derece verilmesi:
Madde 27 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Ödenekler:
Madde 28 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Bucak ve köylere kadro verilmesi:
Madde 29 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Mazbut vakıflara ait cami giderleri:
Madde 30 – Mazbut vakıflar arasına alınmış ve alınacak cami ve mescitlerin aydınlatma, ısıtma ve bakım giderleri için her yıl Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesine konulacak ödenekler bir taraftan Hazinece irat ve diğer taraftan bu hizmetlere harcanmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesinin ilgili tertiplerine Maliye Bakanlığınca ödenek kaydedilir.
Dini Yayınlar Döner Sermaye İşletmesi: Madde 31 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Vazife ve aylıkların mahfuzluğu:
Madde 32 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Uzmanlardan faydalanma:48
Madde 33 – Diyanet İşleri Başkanlığı kendi kuruluşu dışındaki dini kültür, tecrübe ve ihtisasları ile tanınmış kimselerden, Din İşleri Yüksek Kurulu çalışmalarında mütalaa almak, rapor, tebliğ, makale ve kitap hazırlatmak, tercüme yaptırmak, vaaz ve konferans verdirmek suretiyle faydalanabilir.49
48 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 141 inci maddesiyle, 33 üncü maddenin birinci fıkrasında yer alan “mütalaa almak,” ibaresinden sonra gelmek üzere “rapor, tebliğ, makale, kitap hazırlatmak, tercüme yaptırmak,” ibaresi eklenmiş; ikinci fıkrasında yer alan “Bakanlar Kurulunca” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” şeklinde değiştirilmiştir.
49 29/5/2025 tarihli ve 7549 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “rapor, tebliğ, makale, kitap hazırlatmak, tercüme yaptırmak, vaaz” ibaresi “rapor, tebliğ, makale ve kitap hazırlatmak, tercüme yaptırmak, vaaz” şeklinde değiştirilmiştir.
(İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.: 2018/117, K.: 2023/212 sayılı kararı ile.) Bulundukları yer dışında geçici olarak görevlendirilenlere ayrıca 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre yol masrafı ve yevmiye verilir.
Vaazedecekler:
Madde 34 – Diyanet İşleri Başkanı, Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan ve üyeleri, müftü ve vaizler, 33 üncü maddeye göre görevlendirilecekler ile yönetmelikte belirtilecek esaslara göre yetki verileceklerden başkası vaazedemez.
Camilerin ibadete açılması ve yönetimi50 Madde 35 – (Değişik: 31/7/1998 - 4379/1 md.)
Cami ve mescitler Diyanet İşleri Başkanlığının izni ile ibadete açılır ve Başkanlıkça yönetilir. Hakiki ve hükmi şahıslar tarafından yapıldığı halde izinli veya izinsiz olarak ibadete açılmış bulunan cami ve mescitlerin yönetimi üç ay içinde Diyanet İşleri Başkanlığına devredilir. Diyanet İşleri Başkanlığınca buralara imkanlar nispetinde kadro tahsis edilir. Kadro tahsis edilinceye kadar buralarda görev yapanların mesleki ehliyetleri ile ilgili esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.
Vekil imam - hatipler:
Madde 36 – (Değişik: 24/3/1977 - 2088/1 md.)
Bu Kanunun 22 nci maddesi (f) bendinde yazılı nitelikte istekli bulunmadığı için açık kalan İmam - hatipliklere vekaleten atanmış olanlardan, bu Kanunun neşri tarihinde görevi başında olanlar müktesep derece aylıkları ile aynı göreve asıl imam - hatip olarak atanmış sayılırlar.
Mülhak vakıflar görevlilerinin nitelikleri:
Madde 37 – Ücretlerini Vakıflar Genel Müdürlüğünden alan mülhak vakıflara bağlı cami görevlilerinin atanmasında, vakfın şartlarından başka bu Kanunda belirtilen nitelikler aranır.
Mazbut vakıflar arasına alınan camilerin görevlileri:
Madde 38 – Vakıflar Genel Müdürlüğünce mazbut vakıflar arasına alınan mülhak vakıflara bağlı cami ve mescitlerdeki imam - hatip ve müezzinler, ertesi bütçe yılı başından itibaren Diyanet İşleri Başkanlığı maaşlı veya ücretli kadrolarına geçirilirler.
Aylıklı kadrolar:
Madde 39 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Ücretli cami görevlileri kadroları:
50 31/7/1998 tarih ve 4379 sayılı Kanun ile bu madde başlığı metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Madde 40 – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
Kaldırılan hükümler:
Madde 41 – 3 Mart 1340 tarih ve 429 sayılı Kanunun Diyanet İşleri Başkanlığını ilgilendiren hükümleriyle 22/6/1935 tarih ve 2800 Sayılı 15/1/1937 tarih ve 3092 sayılı, 5/7/1939 tarih ve 3665 sayılı, 30/12/1940 tarih ve 3960 sayılı, 1/12/1941 tarih ve 4135 sayılı, 2/8/1944 tarih ve 4631 sayılı, 11/6/1947 tarih ve 5064 sayılı, 11/6/1947 tarih ve 5070 sayılı, 23/3/1950 tarih ve 5633 sayılı, 23/3/1950 tarih ve 5634 sayılı, 7/2/1951 tarih ve 5806 sayılı, 11/2/1955 tarih ve 6465 sayılı kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır.
Ek Madde 1 – (Ek : 29/5/1991 - 3745/1 md.) (Mülga birinci fıkra: 11/10/2011-KHK-666/1 md.) (Mülga ikinci fıkra: 11/10/2011-KHK-666/1 md.)
(Değişik üçüncü fıkra: 1/7/2010-6002/19 md.) 657 sayılı Kanunun ek 32 nci maddesine göre ödenmekte olan öğretim yılına hazırlık ödeneği, Başkanlıkta eğitim görevlisi ve Kur’an kursu öğreticisi kadrosunda bulunup, fiilen eğitim görevliliği ve öğreticilik yapanlara da aynı esas ve usullere göre ödenir.
(Ek fıkra: 1/7/2010-6002/19 md.) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesine göre, başkan yardımcısı ve Din İşleri Yüksek Kurulu başkanı, üyesi ve genel müdür olarak görevlendirilenlere, anılan madde uyarınca ödenen ücrete ilaveten ve söz konusu maddenin dördüncü fıkrasında öngörülen sınırlamaya tabi olmaksızın, her ay (20.000) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ayrıca ödeme yapılır. Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
(Ek fıkra: 1/7/2010-6002/19 md.; Mülga son fıkra: 11/10/2011-KHK-666/1 md.)51
Ek Madde 2 – (Ek : 29/5/1991 - 3745/1 md; mülga : 5/7/1991 - KHK - 433/16 md.)
Ek Madde 3 – (Mülga: 23/8/2011-KHK-653/15 md.)
Ek Madde 4 – (Ek: 12/7/2013-6495/5 md.)
Mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait olanlar hariç olmak üzere, mülkiyeti kamu kurum ve kuruluşları ile Hazineye ait taşınmazların üzerinde dernek veya vakıflarca kendi kaynaklarından ve/veya toplanan bağış ve yardımlarla yaptırılan (bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yaptırılmış olanlar dahil) cami ve mescitler ile Kur’an kurslarının bir kısmında veya eklentisi ya da bütünleyici parçasında bulunan ve ticari faaliyetlerde kullandırılması öngörülen kısımları; irtifak hakkı tesisine konu edilmemek şartıyla ve elde edilen gelirlerin yüzde onu
51 11/10/2011 tarihli ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bu fıkrada yapılan düzenleme; 10/10/2013 tarihli ve 28791 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 27/12/2012 tarihli ve E.: 2011/139, K.: 2012/205 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
pay olarak Diyanet İşleri Başkanlığına aktarılmak, kalan kısmın en az üçte ikisi öncelikle gelirlerin elde edildiği cami, mescit ve Kur’an kurslarının münhasıran yapımı, bakımı, onarımı ve işletilmesine (ısınma, aydınlatma vb.) ilişkin giderlerde, kalanı ise tüzüklerinde veya vakfiye ya da vakıf senedinde belirtilen amaçlarda kullanılmak şartıyla, işletilmek, işlettirilmek veya kiraya verilmek üzere ilgili dernek veya vakfın bedelsiz olarak tasarrufuna bırakılır. Mülkiyeti mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait olanlar dışında kalanlar ile mülkiyeti kamu kurum ve kuruluşları ile Hazineye ait taşınmazların üzerinde dernek veya vakıflarca kendi kaynaklarıyla ve/veya toplanan bağış ve yardımlarla yaptırılanların (bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yaptırılmış olanlar dahil) dışında kalan cami ve mescitler ile Kur’an kurslarının bir kısmında veya eklentisi ya da bütünleyici parçasında bulunan ve ticari faaliyetlerde kullandırılması öngörülen kısımları, irtifak hakkı tesisine konu edilmemek şartıyla Diyanet İşleri Başkanlığınca işletilebilir veya 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca pazarlık usulüyle yapılacak ihaleyle işlettirilebilir ya da kiralanabilir. Bu fıkra uyarınca Diyanet İşleri Başkanlığına aktarılacak paya esas gelirlerin hesabında; faaliyetin, ilgili dernek veya vakıflarca belirtilen yerlerin işlettirilmek veya kiraya verilmek suretiyle yapılması hâlinde brüt hasılat tutarı, iktisadi işletme oluşturulmak suretiyle işletilerek yapılması hâlinde ise kurum kazancı esas alınır.
Birinci fıkra uyarınca Diyanet İşleri Başkanlığına aktarılacak olan pay, ilgili dernek veya vakıf tarafından; birinci fıkrada belirtilen yerlerin üçüncü kişilere işlettirilmesi veya kiraya verilmesi hâlinde payın hesaplanmasına esas gelirin tahsilini takip eden ayın sonuna kadar, iktisadi işletme oluşturmak suretiyle işletilmesi hâlinde ise geçici vergi beyannamesinin verildiği ayı takip eden ayın sonuna kadar ilgili müftülüklere bildirilir ve müftülüklerce yapılan tahakkuk üzerine aynı süre içinde özel gelir kaydedilmek üzere genel bütçe muhasebe birimlerine ödenir. Süresi içinde bildirildiği halde ödenmeyen veya eksik ödenen paylar müftülüklerce, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme zammı ile birlikte takip ve tahsil edilmek üzere ilgili vergi dairelerine bildirilir. Süresi içinde bildirilmediği veya eksik bildirildiği tespit edilen paylara, bildirimin yapılması gereken son günden tahakkuk ettirildiği güne kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında zam uygulanır ve bir ay içinde ödenmesi için bir yazı tebliğ edilir. Bu süre içinde de ödenmeyen paylar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
Birinci fıkra kapsamında kalan yerlerin ilgili dernek veya vakıflar tarafından işletilmesi, işlettirilmesi ve kiralanmasına ilişkin iş ve işlemler, bu yerlerden elde edilen gelirler ve yapılan harcamalar ile müftülüklere yapılan bildirimlerin ve tahakkuk ettirilen paylara ilişkin ödemelerin zamanında yapılıp yapılmadığı Diyanet İşleri Başkanlığınca denetlenir ve takip edilir.
Bu madde uyarınca Diyanet İşleri Başkanlığına aktarılacak olan paylar ile bu Başkanlık tarafından işletilen, işlettirilen veya kiraya verilen yerlerden elde edilen gelirleri; bir yandan genel bütçenin (B) işaretli cetveline özel gelir, diğer yandan Başkanlık bütçesinin
mevcut veya yeni açılacak tertiplerine özel ödenek kaydetmeye ve bu suretle ödenek kaydedilen tutarlardan yılı içinde harcanmayan kısımları ertesi yıl bütçesine devren özel gelir ve özel ödenek kaydetmeye, Başkanlığın bağlı bulunduğu Bakan yetkilidir. Bu kapsamda kaydedilen ödenekler; cami ve mescitler ile Kur’an kursları ve bunların eklentisi ve bütünleyici parçalarının yapımı, bakımı, onarımı ve işletilmesine (ısınma, aydınlatma vb.) ilişkin giderler ile 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesi çerçevesinde aynı amaçlarla kullanılmak üzere dernek ve vakıflara yardım yapılmasına ilişkin giderlerin karşılanmasında kullanılır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce birinci fıkrada belirtilen yerlerden Diyanet İşleri Başkanlığınca elde edilen ve banka hesaplarında tutulan gelirler hakkında da bu fıkra hükümleri uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Diyanet İşleri Başkanlığınca belirlenir.
Ek Madde 5- (Ek: 20/11/2017-KHK-696/16 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/16 md.)52
Ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Diyanet İşleri Başkanlığına ait bölümüne eklenmiştir.
Ek Madde 6- (Ek: 2/7/2018 - KHK/703/141 md.) (Değişik: 29/5/2025-7549/9 md.)
Başkanlıkça yapılan sınavlarda soru hazırlama komisyonu üyesi, sınav komisyonu üyesi ve sınav görevlisi olarak görevlendirilen personele sınav ücreti ödenir.
Sınav ücreti, sınavda görevlendirilenlere her bir gün için aşağıdaki gösterge rakamlarının 657 sayılı Kanuna göre aylıklar için belirlenen memur maaş katsayısının çarpımından oluşur.
| Sınav Görevi | Gösterge Rakamı |
| Soru Hazırlama Komisyonu Üyesi | 600 |
| Sınav Komisyonu Üyesi | 600 |
| Sınav Görevlisi | 500 |
Sınav görevlendirmelerinde; bir kişi bir bütçe yılı döneminde en fazla on defa görevlendirilebilir.
Bir sınavda aynı kişiye günlük bir sınav ücreti ödenir.
Bu madde kapsamında sınav ücreti ödenenlere, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla başka bir ücret ödenmez.
Ek Madde 7- (Ek:16/3/2022-7383/8 md.)
52 Bu maddede yer alan kadrolar için 24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazete’ye ve 8/3/2018 sayılı ve 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’ye bakınız.
Diyanet Akademisi dinî yüksek ihtisas merkezi, dinî ihtisas merkezi veya eğitim merkezi müdürü, eğitim görevlisi, öğretmen ve Kur’an kursu öğreticisi olarak görev yapanlar ile diğer görevlerde bulunanların aylık ve ek ders ücreti karşılığında okutacakları ve okutmuş sayılacakları haftalık ders saatlerinin sayısı, ders niteliğinde yönetim görevinden sayılan haller, ders görevi alacakların nitelikleri, 657 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde ders görevi verilmesine dair işlemler ve diğer hususlar Cumhurbaşkanı kararı ile tespit olunur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Geçici Madde 1 – Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihte görevi başında olanların müktesep hakları saklı olup, bunlardan:
a) Unvanlarında bu kanunla bir değişiklik yapılmamış olanlar, müktesep derece aylıkları ile aynı göreve atanmış sayılırlar.
b) Unvanlarında değişiklik yapılmış veya hizmetleri kaldırılmış olanlar iki ay içerisinde müktesep derece aylıkları ile maaş derecelerine uygun görevlere, bu görevlere atanacaklarda aranılan niteliklere bakılmaksızın, bir defaya mahsus olmak üzere atanabilirler.
c) 3656 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesine göre Bütçe kanunlarına bağlı (D) cetvelinde yer alan aylıklı vaizler bu kanuna bağlı iki sayılı cetveldeki vaizlik kadrolarına müktesep derece aylıkları ile alınırlar.
d) Yukarıda a, b ve c fıkralarına göre atanmış sayılanlar ile yeniden atanacaklardan geçici görev, izin ve hastalık gibi kanuni sebeplerle görevi başında bulunamıyanlar için işe başlama kaydı aranmaz.
Geçici Madde 2 – 3656 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesine göre Bütçe kanunlarına bağlı (D) cetvelinde yer alan aylıklı dersiamların müktesep hakları saklıdır. Bu sınıfta münhal olduğunda, eski usul ve gelenek üzere teselsül ve terfileri yapılarak açık kalan kadrolar ertesi yıl bütçesine alınmaz.
Geçici Madde 3 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Diyanet İşleri Başkanlığı İller kuruluşlarında (İmam - Hatip, İmam, Müezzin, Hatip ve Kur'an Kursu öğretmeni) olarak görevli bulunanlardan:
a) Ortaokulu, dengi okulları ve daha yukarı dereceli okulları bitirmiş olanlarla, ilkokul öğrenimli olup da tekamül kurslarını başarı ile sonuçlandırmış olanlar, öğrenim durumlarına göre, ilk defa memuriyete girişte alabilecekleri barem dereceleri ile, aylıklı imam - hatip ve müezzin kadrolarına alınırlar. Bu gibilerin ücrette geçen hizmetlerinden üç yılı bir terfi süresi sayılarak intibakları yapılır. Ancak bu şekilde üç dereceden fazla terfi sağlanamaz.
b) İlkokulu bitirmiş olup da tekamül kursu görmemiş olanlarını (a) bendine göre tayin ve intibakları yapılır. Ancak bunların beş yıl içinde, açılacak kursları, başarı ile geçirmeleri şarttır.
c) İlk öğrenimini yapmamış olanların en geç beş yıl içinde bu öğrenimlerini tamamlamaları esastır.
d) (b) ve (c) bentlerindeki şartları yerine getiremiyenler emekliye sevk edilir.
e) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce iller kuruluşunda maaşlı kadroya dahil edilenlerden, evvelce ücretli hizmeti olanların, ücrette geçen süreleri bu madde uyarınca terfilerine sayılır.
f) Halen görevi başında bulunan Kur'an öğreticileri de yukarıdaki bendler dairesinde bu kanuna ekli 2 sayılı cetveldeki aylıklı Kur'an öğretici kadrolarına alınırlar. Emeklilik durumları için T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri saklıdır.
Geçici Madde 4 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte görevli bulunan müftü, vaiz, imam-hatip, imam ve müezzinlerden beş yıl içinde lise, öğretmen okulu ve lise dengi (Din eğitimi yapan öğrenim müesseselerinden) bitirme diploması alanlara 1000 lira ikramiye verilir.
Geçici Madde 5 – Bu Kanunun yürürlüğe girmesi ile 5806 sayılı Kanunla kurulmuş olan (Dini yayınlar döner sermayesi) nin mevcutları, alacak ve borçları bu Kanunun 31 inci maddesi ile kurulan (Dini yayınlar Döner Sermayesi) ne devrolunur.
Geçici Madde 6 – Din İşleri Yüksek Kurulu için, bu Kanunun 20 nci maddesi uyarınca, yapılacak ilk aday tesbit işlemi, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten en geç altı ay sonra yapılır. İlk aday tesbit kurulu mezkür maddenin (b), (c) ve (d) fıkralarında sayılanlarla (e) fıkrasında adı geçen (İl temsilcileri) nden kurulur.
Geçici Madde 7 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan Kanun ve yorumlardaki “Hayrat hademesi” tabiri “Cami görevlileri” olarak ve “Müşavere ve Dini Eserler İnceleme Kurulu” tabiri de “Din İşleri Yüksek Kurulu” olarak adlandırılmıştır.
Geçici Madde 8 – (Ek: 24/3/1977 - 2088/2 md.)
Bu Kanunla asıl imam - hatipliğe atanmış sayılanların vekil imam - hatiplikte geçen hizmet süreleri öğrenim durumlarına göre kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi sureti ile değerlendirilir.
Geçici Madde 9 – (Ek : 24/3/1977 - 2088/2 md.)
Bu Kanunun neşri tarihinde mülhak vakıflara ait cami ve mescitlerde görev yapan cami görevlileri, Diyanet İşleri Başkanlığı kadrolarına atanırlar. Mülhak vakıflarda geçen hizmet süreleri öğrenim durumlarına göre kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi sureti ile değerlendirilir.
Mülhak cami görevlilerinden bu Kanunun neşrinden önce Diyanet İşleri Başkanlığı kadrolarına geçenlerin mülhak vakıflarda geçen hizmet süreleri de öğrenim durumlarına göre kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi olarak değerlendirilir.
Bu gibilere Vakıflar Genel Müdürlüğünce veya mütevellilerce ödenmesi gereken ücretler Vakıflar Genel Müdürlüğüne irad kaydedilir.
Geçici Madde 10 – (Ek: 24/3/1977 - 2088/2 md.)
Açık kalan imam - hatipliklere bu Kanunun 22 nci maddesinde yazılı nitelikte istekli bulunmadığı takdirde bu Kanunun neşri tarihinde görev başında olan Kur'an kursu öğretici ve müezzinlerden isteyenler asıl imam - hatip olarak naklen tayin edilirler.
Aynı kadro için isteklilerin çokluğu halinde din bilgisinden aralarında açılan müsabaka imtihanında en çok puan alan atanır.
Geçici Madde 11- (Ek: 27/4/2005-5338/1 md.)
İmam-hatip kadrolarına vekaleten atananlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görevli olanlar veya askerlik hizmeti nedeniyle söz konusu görevden ayrılmış olanlar Devlet Personel Başkanlığınca açılan kamu personeli seçme sınavlarının herhangi birinden, Diyanet İşleri Başkanlığınca belirlenecek yeterli puanı almış olmaları koşuluyla aynı göreve aday imam-hatip olarak atanmış sayılırlar. Bu kişilerden asaleti tasdik edilenlerin vekil imamhatiplikte geçen hizmet süreleri, kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilir.
Geçici Madde 12- (Ek: 30/5/2007-5676/2 md.)
Bu Kanunun yürürlük tarihinde kurulmuş ve faaliyette bulunan Diyanet İşleri Başkanlığı yurt dışı teşkilâtı, bu Kanuna göre kurulmuş sayılır ve halen görevde bulunan personel görev süreleri tamamlanıncaya kadar görevlerine devam ederler. Daha önce yurt dışı görevlerinde bulunmuş olanlar ile halen yurt dışı görevlerinde bulunanların görev süreleri, bu Kanunun 18/A maddesinin ikinci ve beşinci fıkralarındaki sürelerden mahsup edilir.
Geçiş Hükümleri:
Geçici Madde 13- (Ek: 1/7/2010-6002/20 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan Başkan ve başkan yardımcıları, 3 üncü ve 4 üncü maddelere göre Başkan ve başkan yardımcıları atanıncaya kadar göreve devam eder.
(Değişik ikinci fıkra: 12/7/2013-6495/6 md.) 1/7/2010 tarihli ve 6002 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi kadrosunda bulunanlar, aynı unvanlı kadrolara atanmış sayılırlar. Bunların görev süresi 6002 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıldır.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Başkanlık merkez teşkilatında Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı kadrosunda bulunanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın bu Kanunun 4 üncü maddesinde düzenlenen Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanlığı kadrolarına atanmış sayılırlar.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Başkanlık merkez teşkilatında şube müdürü kadrosunda bulunanlar ile daha önce bu kadrolarda bulunmuş olanlardan veya en az üç yıldır
Başkanlık Teşkilatında çalışmakta olup yüksek lisans derecesine sahip olanlardan halen Başkanlık teşkilatında görev yapanlar, 11 inci maddenin üçüncü fıkrasında öngörülen yabancı dil belgesine sahip olma şartını taşımaları halinde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içinde en fazla iki defa yapılacak ve usul ve esasları Başkanlıkça belirlenecek Diyanet İşleri uzmanlığı mesleki yeterlik sınavına katılma hakkına sahiptir. Yapılacak mesleki yeterlik sınavı sonucunda başarılı bulunanlar, Diyanet İşleri uzmanı kadro sayısının yüzde yirmisini geçmemek üzere başarı sırasına göre Diyanet İşleri uzmanı kadrosuna atanır. Başkanlık merkez teşkilatında boşalan şube müdürü kadroları herhangi bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır. Başkanlık merkez teşkilatındaki şube müdürleri, Başkanlıkça uygun bulunan işlerde görevlendirilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Mushafları İnceleme Kurulu Başkanı ve Mushafları İnceleme Kurulu Üyesi kadrosunda bulunanlar, Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu Başkanı ve Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu Üyesi olarak atanmış sayılır. Bunların görev süresi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başlar.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte, en az lisans düzeyinde dinî yüksek öğrenim mezunu olup murakıp kadrosunda bulunanlar üç yıl içinde en fazla iki defa yapılacak, usul ve esasları Başkanlıkça belirlenecek vaizlik sınavına katılma hakkına sahiptir. Sınavda başarılı olanlar vaiz kadrosuna atanır. (Mülga son cümle: 23/8/2011-KHK-653/15 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Başkanlık eğitim merkezlerinde öğretmen unvanlı kadrolarda bulunanlar, başka bir işleme gerek kalmaksızın bulundukları kadro dereceleri ile aynı derecedeki eğitim görevlisi kadrosuna atanmış sayılır.
Kadro karşılığı sözleşmeli statüde bulunanlardan bu Kanuna göre kadro ve görev unvanları değişen yahut kaldırılan personelin yeni bir kadroya atanıncaya kadar sözleşmeleri devam eder ve bunlar kazanılmış hak aylık derecelerine uygun boş kadrolara en geç altı ay içinde atanır. Atama işlemi yapılıncaya kadar Başkanlıkça ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilebilir. Atandıkları yeni kadrolarına bağlı olarak alacakları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları (fazla çalışma ücreti hariç) toplamının net tutarının, eski kadrolarına bağlı olarak en son ayda aldıkları sözleşme ücreti, ikramiye (bir aya isabet eden tutar) ve özel hizmet tazminatı toplam net tutarından az olması halinde, aradaki fark bu kadrolarda kaldıkları sürece herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir.
Bu Kanuna göre kadro ve görev unvanları değişen yahut kaldırılan diğer personel, kazanılmış hak aylık derecelerine uygun boş kadrolara en geç altı ay içinde atanır ve atama işlemi yapılıncaya kadar Başkanlıkça ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilebilir. Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya kadar, eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali haklarını almaya devam ederler. Söz konusu personelin, atandıkları yeni kadroların aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali hakları (fazla çalışma ücreti hariç) toplam net tutarının, eski kadrolarına bağlı olarak en son ayda aldıkları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali hakları (fazla çalışma ücreti hariç) toplam net tutarından az olması halinde, aradaki fark atandıkları kadrolarda kaldıkları sürece herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir.
Bu Kanunla yapılan düzenlemelere uyum sağlamak üzere, üç yıl süreyle ihtiyaç duyulan kadro değişiklikleri, 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası hükmü uygulanmaksızın, anılan Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre yapılır.
Bu Kanuna göre yeniden düzenleme ve atamalar yapılıncaya kadar Başkanlığın değişen veya yeniden kurulan birimlerine verilen görevleri, daha önce bu görevleri yapmakta olan birimler tarafından yapılmaya devam edilir.
Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yürürlüğe konulur. Anılan yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut düzenleyici işlemlerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Geçici Madde 14- (Ek: 1/7/2010-6002/20 md.)
25/12/2009 tarihli ve 5944 sayılı 2010 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 22 nci maddesinde yer alan sınırlamalara tabi olmaksızın, 2010 yılı içerisinde Diyanet İşleri Başkanlığına ait boş kadrolara 5000 adet açıktan atama yapılabilir.
Geçici Madde 15- (Ek: 1/7/2010-6002/20 md.)
30/6/2010 tarihi itibariyle Diyanet İşleri Başkanlığı taşra teşkilatında halihazırda vekil imam-hatip veya müezzin-kayyım olarak görev yapmakta olanlar ile 3/5/2005 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Diyanet İşleri Başkanlığı taşra teşkilatında toplam en az dört ay süreyle vekil imam-hatip veya müezzin-kayyım olarak görev yapmış olanlar; kamu personeli seçme sınavlarının herhangi birinden Başkanlıkça belirlenecek yeterli puanı almış olmaları ve alanlarında yeterlilik belgesine sahip olmaları şartıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde başvurmaları ve Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak sınavda başarılı olmaları halinde, Başkanlıkça ilan edilecek yerlerde görevlendirilmek ve bir defaya mahsus olmak üzere, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası hükümleri uyarınca vizeli veya vize sayısının yeterli olmaması halinde, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde vize edilecek sözleşmeli imam -hatip ve müezzin-kayyım pozisyonlarına geçirilir. Bu şekilde sözleşmeli imam-hatip ve müezzin-kayyım pozisyonlarına geçirileceklerin sayısı 4000 adedi geçemez ve bu işlemler başvuru süresi dahil en geç altı ay içerisinde tamamlanır.
Geçici Madde 16 – (Ek: 23/8/2011-KHK-653/13 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre imam-hatip ve Kur’an kursu öğreticisi unvanlı 1000 adete kadar vizeli sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilecekler, sadece mesleki uygulamalı sınavla belirlenir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Başkanlıkça düzenlenir.
Geçici Madde 17– (Ek: 23/8/2011-KHK-653/13 md.)
Başkanlığa bağlı Kur’an kurslarında valilik veya kaymakamlık onayı ile eğitim öğretim dönemi içinde fahri olarak veya ek ders ücreti karşılığında görev yapan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde müracaat edenlerden;
a) Başkanlıkça verilmiş yeterlik belgesine sahip olmak şartıyla, toplam beş yıl ve daha fazla hizmeti bulunanlar ile 1/1/2005 tarihinden itibaren toplam bir yıl ve daha fazla hizmeti bulunanlar doğrudan,
b) 1/1/2005 tarihinden itibaren toplam bir yıl ve daha fazla hizmeti bulunduğu halde yeterlik belgesi olmayanlar ise Başkanlıkça açılacak mesleki yeterlik sınavına katılarak başarılı olmaları halinde,
Kur’an kursu öğreticisi kadrolarına atanabilirler. Bunlar, Başkanlıkça ilan edilen yerlere yerleştirilir. Hizmet sürelerinin hesabında müracaat süresinin son günü esas alınır.
Bu madde kapsamında atama yapılacak kadrolar, başka bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı cetvelin Başkanlığa ait bölümüne eklenmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar; unvanı, sınıfı, adedi ve derecesi belirtilmek suretiyle atamanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Başkanlıkça düzenlenir.
Geçici Madde 18- (Ek: 12/7/2013-6495/7 md.)
30/6/2013 tarihi itibarıyla Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Kur’an kurslarında vekil Kur’an kursu öğreticisi olarak görev yapmakta olanlar ile 4/5/2005 ile 30/6/2013 tarihleri arasında en az üç ay süreyle Başkanlığa bağlı Kur’an kurslarında vekil Kur’an kursu öğreticisi olarak görev yapmış olanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde müracaat etmeleri hâlinde, yeterlilik belgesine sahip olmaları koşuluyla Başkanlık tarafından Kur’an kursu öğreticisi kadrosuna atanırlar. Bu madde uyarınca memur kadrolarına atananların beş yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamaz.
Bu madde kapsamında atama yapılacak kadrolar, başka bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı cetvelin Başkanlığa ait bölümüne eklenmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar; unvanı, sınıfı, adedi ve derecesi belirtilmek suretiyle atamanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Geçici Madde 19- (Ek:16/3/2022-7383/9 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Başkanlığa ait pozisyonlarda bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilmeden önceki 10/A maddesine göre sözleşmeli personel olarak istihdam edilenler hakkında, 10/A maddesinin değişiklikten önceki hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Başkanlıkta öğretmen kadrolarında bulunanlar ile Başkanlıkta daha önce eğitim görevlisi unvanını ihraz etmiş olanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde talepte bulunmaları halinde, Başkanlıkça
belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak sınavla Diyanet Akademisinde eğitim görevlisi kadrolarına atanabilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte dinî yüksek ihtisas merkezleri ve eğitim merkezlerinde eğitime devam edenler, başladıkları eğitim programlarını aynı usul ve esaslar doğrultusunda Diyanet Akademisi bünyesinde tamamlar. Bunlardan eğitimde başarılı olanlar, Diyanet Akademisi eğitim döneminde başarılı olmuş sayılır ve bunların bu madde yürürlüğe girmeden önce sahip oldukları haklar saklı tutulur.
Diyanet Akademisinde uygulanacak eğitim programları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde hazırlanır.
Geçici Madde 20- (Ek:19/1/2023-7433/1 md.)
28/11/2022 tarihi itibarıyla Diyanet İşleri Başkanlığı taşra teşkilatında 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi kapsamında açıktan vekil imam-hatip ve vekil müezzin-kayyım olarak görev yapmakta olanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde müracaat edenler, geçerliliği devam eden kamu personeli seçme sınavından Başkanlıkça belirlenecek yeterli puanı almış olmaları ve (…)53 şartıyla, Başkanlıkça ilan edilecek yerlerde görevlendirilmek üzere imam-hatip ve müezzin-kayyım unvanlı memur kadrolarına atanırlar. Bu madde uyarınca memur kadrolarına atananların dört yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamaz.
Bu madde kapsamında atama yapılacak kadrolar, başka bir işleme gerek kalmaksızın atama işleminin yapıldığı tarih itibarıyla ihdas edilerek kadro ve pozisyonlara ilişkin mevzuatın eki cetvellerin Başkanlığa ait bölümüne eklenmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar; unvanı, sınıfı, adedi ve derecesi belirtilmek suretiyle atamanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Kamu Personel Bilgi Sisteminin bulunduğu kuruma bildirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Yürürlük:
Madde 42 – Bu Kanun yayımını takip eden ayın 15 inde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 43 – Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
22/6/1965 TARİHLİ VE 633 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER:
53 Anayasa Mahkemesinin 16/1/2025 tarihli ve E.: 2023/56; K.: 2025/16 sayılı Kararı ile bu fıkranın birinci cümlesinin "... Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak sözlü ve/veya uygulamalı sınavda başarılı olmaları..." bölümü iptal edilmiştir.
1) 9/4/1990 tarih ve 416 sayılı KHK'nin geçici maddesi:
Geçici Madde – (Mülga: 1/7/2010-6002/21 md.)
(I) SAYILI CETVEL
(Ek: 1/7/2010 -6002/2 md. ) DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MERKEZ TEŞKİLATI
| Başkan | Başkan Yardımcısı | Sürekli Kurullar | BirBağ imler lı 54 | Hizmet Birimleri |
| Başkan | Başkan Yardımcısı | a) Din İşleri Yüksek Kurulu | Diyanet Akademisi | a) Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü |
| Başkan Yardımcısı | b) Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu | b) Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü | ||
| Başkan Yardımcısı | c) Hac ve Umre Hizmetleri Genel Müdürlüğü | |||
| Başkan Yardımcısı54 | ç) Dinî Yayınlar Genel Müdürlüğü | |||
| Başkan Yardımcısı54 | d) Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü | |||
| e) İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü | ||||
| f) Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü | ||||
| g) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı | ||||
| ğ) Strateji Geliştirme Başkanlığı | ||||
| h) Hukuk Müşavirliği | ||||
| ı) Özel Kalem Müdürlüğü | ||||
| i) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği |
(ll) SAYILI CETVEL )
(Ek: 1/7/2010 -6002/19 md.; Mülga: 11/10/2011-KHK-666/1 md.)
54 16/3/2022 tarihli ve 7383 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle Cetvelde yer alan “Başkan Yardımcısı” sütununa bu satırlar ve “Sürekli Kurullar” sütunundan sonra gelmek üzere bu sütun eklenmiştir.
2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 142 nci maddesi: Ekli (I) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek genel kadroya ilişkin mevzuatın Diyanet İşleri Başkanlığına ait bölümüne eklenmiştir.55
633 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
| Değiştiren Kanunun/ KHK’nin/İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 633 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| 1982 | 2, 5, 6, 7, 8, 11, 12, 13, 15, 21, 22, 23, 24, 31 | 30/4/1976 |
| 2088 | 36, Geçici Madde 8, Geçici Madde 9, Geçici Madde 10 | 4/4/1977 |
| KHK/416 | 5, 20 | 12/4/1990 |
| 3745 | Ek Madde 1, Ek Madde 2 | (1/1/1991 tarihinden geçerli olmak üzere) 5/6/1991 |
| KHK/433 | a) 1 ve 3 üncü maddeleri | 1/1/1992 |
| b) 11 inci maddesiyle değiştirilen 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesinin (B) fıkrasının 1 ve 2 nci bentleri hükümleri;1. 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu hükümlerine tabi olanlar, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi olan personelden profesör, doçent ve yardımcı doçent unvanına sahip olanlar, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanununa tabi olanlarla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personelden; kadroları Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil olanlar ve Milli İstihbarat Teşkilatı personeli için | 15/8/1991 | |
| 2. 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu kapsamına giren personelden öğretim üyeleri dışında kalan öğretim elemanları ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personelden; kadroları Sağlık Hizmetleri ve | 15/1/1992 |
55 Bu maddede yer alan kadrolarla ilgili olarak 9/7/2018 tarihli ve 30473 (3. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’ye bakınız.
| Değiştiren Kanunun/ KHK’nin/İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 633 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| Yardımcı Sağlık Hizmetleri sınıfına dahil olanlar ve Genel İdare Hizmetleri sınıfına dahil olup da anılan Kanunun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) bendinin 11 inci fıkrasında sayılan unvanlarda bulunanlar, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Bakanlık ve Bakanlıklarda Kurul Başkanları, Genel Müdür Yardımcısı ve Daire Başkanlığı ile Bağlı Kuruluş Başkan ve Başkan Yardımcılığı ile Defterdar, Başkan, Müdür ve Saymanlık görevlerinde bulunanlar için | ||
| 3. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personelden kadroları Mülki İdare Amirliği Hizmetleri, Teknik Hizmetler, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri ve Avukatlık hizmetleri sınıflarına ait bulunan personel için | 15/7/1992 | |
| 4. Kapsama dahil diğer personel için | 15/1/1993 | |
| c) Diğer maddeleri | 15/7/1991 tari hinden geçerli olmak üzere 8/7/1991 | |
| 4379 | 35 | 2/8/1998 |
| 4415 | Ek Madde 3 | 5/8/1999 |
| 4724 | 31 | 25/12/2001 |
| 5338 | Geçici Madde 11 | 3/5/2005 |
| 5676 | Madde 18/A, Geçici Madde 12 | 6/6/2007 |
| 6002 | Ek 1 inci Maddenin ikinci fıkrası | 30/6/2010 tarihinden geçerli olmak üzere 13/7/2010 |
| 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 18/A, 20, 21, 26 ila 29, 31, 32, 39, 40, Ek Madde 1, Geçici Madde 13, 14, 15, Kanunun bölüm başlıkları ve alt başlıkları ve Ek (I) ve (II) sayılı cetvel | 13/7/2010 | |
| KHK/653 | 7, 10, 12, 18/A, Ek Madde 1, Ek Madde 3, Geçici Madde 13, Geçici Madde 16, Geçici Madde 17, II Sayılı Cetvel, | 17/9/2011 |
| KHK/666 | 13 | 31/12/2011 tarihinden geçerli olmak üzere 2/11/2011 |
| KHK/666 | Ek Madde 1, Ek (II) sayılı cetvel | 14/1/2012 tarihinden |
| Değiştiren Kanunun/ KHK’nin/İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 633 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| geçerli olmak üzere 2/11/2011 | ||
| 6353 | 7 | 12/7/2012 |
| 6487 | 12 | 11/6/2013 |
| 6495 | 1, Ek Madde 4, Geçici Madde 13 ve 18 | 2/8/2013 |
| Anayasa Mahkemesi’nin 27/12/2012 tarihli ve E.: 2011/139, K.: 2012/205 sayılı Kararı | 13, Ek Madde 1 | 10/10/2013 |
| 6552 | 20 | 11/9/2014 |
| KHK/696 | 4, 18/A, Ek Madde 5 | 24/12/2017 |
| 7079 | 4, 18/A, Ek Madde 5 | 8/3/2018 |
| KHK/703 | 1,2,3,5,6,7,10, Madde 10/A, 11,12,13,14,18/A,19,33, Ek Madde 6, İşlenemeyen Hüküm | 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte (9/7/2018) |
| 7180 | 10/A | 5/7/2019 |
| 7383 | 7, 7/A, 8, 9, 10/A, 10/B, 12, Ek Madde 7, Geçici Madde 19, (I) sayılı cetvel | 24/3/2022 |
| 7433 | Geçici madde 20 | 26/1/2023 |
| Anayasa Mahkemesinin 7/12/2023 tarihli ve E.:2018/117; K.:2023/212 sayılı Kararı | 3, 5, 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin (9) numaralı alt bendi, 7 nci maddesinin üçüncü ve sekizinci fıkrası, 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, 11 inci maddesinin üçüncü ve sekizinci fıkrası, 12, 18/A maddesinin üçüncü, dördüncü ve sekizinci fıkrası, | 4/6/2024 |
| 11 inci maddesinin birinci ve altıncı fıkraları, 33 | Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak on iki ay sonra (4/6/2025) | |
| 7549 | 5, 6, 7, 10, 13, 14, 18/A, 33, Ek Madde 6 | 4/6/2025 |
| Anayasa Mahkemesinin 16/1/2025 tarihli ve E.: 2023/56; | Geçici Madde 20 | 3/6/2025 |
| Değiştiren Kanunun/ KHK’nin/İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 633 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| K.: 2025/16 sayılı Kararı |